Twee weken geleden begon YouTube met het actief flaggen van video’s. Dat bracht veel opschudding teweeg binnen de community. Na veel boze en verbaasde reacties van gebruikers reageert YouTube op alle commotie.
In mijn blog ‘R.I.P. YouTube?‘ schreef ik over het Content ID-systeem van YouTube en dat video’s van vele gebruikers ineens massaal gemarkeerd worden. Bijvoorbeeld omdat een video achtergrondmuziek bevat die auteursrechtelijk is beschermd of omdat er een kort fragment van een trailer in de videoclip is te zien.
Deze maatregel van YouTube deed (en doet) veel stof opwaaien. In de eerste plaats lopen degenen die video’s maken en uploaden inkomsten mis. Dat is bijzonder nijpend als het je broodwinning is. Ten tweede zijn gebruikers veel tijd kwijt met het aanvechten van alle claims. Tijd die ze ook hadden kunnen besteden aan het maken van nieuwe video’s. En ten slotte meent de community in haar recht te staan. In de US Copyright Act van 1976 is namelijk vastgelegd dat auteursrechtelijk beschermd gebruikt mag worden “for purposes as criticism, comment, news reporting, teaching, scholarship, or research”. Oftewel: wij doen toch niets verkeerd?!
‘Let op de muziek’
Na twee weken ruziën tussen YouTube en individuele gebruikers komt het videoplatform met een verklaring over deze kwestie. Wie een excuus verwacht over de gang van zaken komt bedrogen uit. In plaats daarvan geeft YouTube een ‘fantastisch’ advies *being sarcastic* om toekomstige claims te voorkomen:
“Be aware of music. Many games allow you to turn off background music, while leaving sound effects enabled. And if you’re looking for music you can freely use (and monetize!), check out our Audio Library.”
De muziek uitzetten, en daar zou de hele kwestie mee verholpen zijn? Was het maar zo eenvoudig. Ook een paar seconden videomateriaal uit een cutscène of bioscooptrailer is al aanleiding genoeg om een claim aan je broek te krijgen. Ook al is het geluid uitgeschakeld. Of wat dacht je van het gebruik van geluidseffecten? Ook daarmee kun je een claim naar je hoofd geslingerd krijgen, zo weet ik uit eigen ervaring.
Oplossing
De verklaring van YouTube biedt geen enkel houvast voor YouTubers. Wat kan de achterban ermee? Helemaal niets. Feitelijk is het niets meer dan een middel om de praktijken van YouTube goed te praten. Het laat in mijn ogen de onmacht van YouTube zien, dat kennelijk geen oplossing voorhanden heeft voor dit vraagstuk.
Enkele actieve leden hebben diverse creatieve oplossingen bedacht. Zo is het theoretisch mogelijk om de contenteigenaren een deel van de video-opbrengsten toe te bedelen. Gebruik je 10 seconden van een auteursrechtelijk beschermd muziekfragment in een video die 100 seconden duurt, dan heeft de maker in dit voorbeeld recht op 10% van de opbrengsten (10/100 x 100 = 10%). In het huidige Content ID- systeem worden de volledige opbrengsten van de video aan de contenteigenaar toegekend, ook al gebruikt de videomaker slechts een fractie van het materiaal voor zijn clip. Met dit voorstel krijgen alle partijen het aandeel waar ze redelijkerwijs recht op hebben.
Een andere oplossing is dat de eerder geciteerde US Copyright Act aangepast en aangevuld wordt. Welke vormen van auteursrechtelijk beschermd materiaal mogen wel en niet gebruikt worden? Voor welke doeleinden? Op welke digitale kanalen? En hoeveel mogen we er dan van gebruiken? Vijf seconden? Tien seconden? Langer? Hoeveel meer dan? Kortom, waar ligt de grens voor Fair Use en wanneer is er sprake van inbreuk op auteursrechtelijk beschermd materiaal? Allemaal relevante vragen waar op dit moment geen eenduidige antwoorden op bestaan.
Wordt vervolgd
Het laatste woord is nog niet gezegd in deze kwestie. Niet zolang video’s gemarkeerd worden en er geen definitieve oplossing voorhanden is. Tot die tijd is er maar één uitweg: alle claims stuk voor stuk aanvechten. Om de befaamde woorden van presentator Han Peekel te citeren: “Wordt vervolgd”.
