Een presentatie waar nog jaren over wordt gesproken lijkt onmogelijk. Daar komt een hoop theorie en oefening bij kijken. Ik leer je hoe je een memorabele presentatie geeft waar je luisteraars blij van worden.
Beginnende sprekers worstelen vaak met spreekangst. Anderen zijn dat stadium voorbij. Zij kunnen hun zenuwen op een positieve manier inzetten. De spanning helpt ze namelijk om te focussen. Maar voorbij dat punt valt er nog steeds veel te leren. Je bent namelijk nog geen geweldige spreker. Toegegeven, je weet hoe je zelf met plezier voor de groep kunt staan. Maar hoe behaag je jouw publiek met een geweldige presentatie?
1) Leg contact met je publiek
Het publiek mag jou beoordelen. Zij zijn de jury die jij ervan moet overtuigen dat je wat boeiends te delen hebt. Ik zeg altijd: je hebt luttele seconden om je luisteraars enkele minuten voor je te winnen. Daarna moet je met iets nieuws komen om hun aandacht langer vast te houden. Met een pakkende inhoud kun je mensen interesseren voor jouw boodschap. Je hebt ze namelijk iets te bieden, een les, een inzicht. Maar net zo krachtig is het om persoonlijk contact te leggen. Dat zorgt voor wederzijdse loyaliteit. Men zal je belonen met betrokkenheid bij jouw speech.
Contact leggen doe je door meteen heel openhartig te zijn. Je spreekt vrijuit over jouw eigen ervaringen. In jouw anekdotes benoem je ook zeker de worstelingen en de moeilijke etappes. Door dit aan het begin te doen, vestig jij jezelf als een open persoon. Doe je het later, dan is er sprake van een strategische opbouw. En dat komt minder sterk over. Het is dan net alsof je eerst de kat uit de boom hebt gekeken, of het publiek wel te vertrouwen was. Door te openen met een persoonlijke invalshoek maak je duidelijk dat jij en het publiek samen dit avontuur aangaan.
2) Complimenteer de aanwezigen
Complimenten kosten niets. Deel ze dus rustig uit. Want hoe fijn is het om lovende woorden te horen? Daar heeft een beetje luisteraar wel oren naar. Maar er zit ook een valkuil aan vast: je moet wel authentiek overkomen. Zorg dat je jouw compliment kunt onderbouwen. Peil eens rustig in de zaal hoe het valt. Zie je veel opgetrokken wenkbrauwen en schuddende koppen? Dan zou het best eens kunnen zijn dat ze je niet geloven. Het voelt voor de meesten als een slijmerige poging hun sympathie te winnen. Ga meteen op dit heersende sentiment in met de onderbouwing van je compliment. Wees zo uitgebreid als nodig, net zolang totdat je de hele zaal mee hebt.
Nu zul je vragen welke redenen je kunt hebben om je toehoorders te loven. Eén compliment dat staat als een huis is gebaseerd op hun aanwezigheid. Die valt niet te ontkennen. Zeg bijvoorbeeld in iets de trant van: “De meeste mensen gaan niet naar presentaties, conferenties of bijeenkomsten. Zij hebben altijd smoesjes. Maar jullie zitten hier wel, om jezelf te ontwikkelen en nieuwe kennis op te doen. En daarmee zijn jullie vele anderen een stap voor!” Zelfs de grootste chagrijn moet deze bloemige lezing accepteren. En natuurlijk kun je ze ook altijd hartelijk bedanken voor zaken zoals hun aanwezigheid, hun tijd en hun betrokkenheid. Een bedankje is geen compliment maar wel vriendelijk en positief.
3) Indruk versus inhoud
Het grote doel van een briljante speech is het achterlaten van een indruk. De inhoud, een coherente verzameling opmerkingen, is minder relevant. Het is de globale impressie van jouw presentatie en van jou als spreker, die de doorslag geeft. Om op dit vlak hoge ogen te gooien, is het goed om met beeld en visie te werken.
Beeldmateriaal spreekt het visuele geheugen aan. Het is letterlijk een nieuwe dimensie van interactie. Kom niet in de verleiding jouw tekst deels door Powerpoint (of Prezi) te laten vertellen. Gebruik het daarentegen om wat toe te voegen aan een al complete speech. Gebruik daarvoor treffende afbeeldingen die aansluiten op jouw verbale verhaal. Maak er een mooie bijdrage van, die emoties oproept en beelden toevoegt die lastig te beschrijven zijn.
Visie helpt om jouw boodschap abstract te maken. Dit levert een scherp contrast op met het dagelijkse leven, want dat gaat juist over praktische bezwaren. Heel bekrompen dus. Maar tijdens jouw speech mogen je luisteraars ineens hardop dromen. Die bevrijding van de rompslomp levert je pluspunten op bij het publiek. Net als wanneer je naar een actiefilm gaat, omdat je zelf een geweldloos leven leidt, onderbreekt jouw toespraak de sleur.
Ook opent abstractie de deur naar overdrijving, een handige manier om het publiek wat te laten voelen. Durf het realistische eens los te laten. Heb het over het beste. Wat zouden we doen in een wereld waarin alles kan? Zorg dat je een lijn uitzet die aantrekkelijk is, en communiceer dit gedachtegoed met je luisteraars.
4) Wees de klok te snel af
Heb je ooit gehoord van een te korte presentatie? Ik werk al jarenlang als soft skills expert, en ik moet zeggen dat deze klacht mij onbekend is. Denk zeker na over een leuke afsluitende zin, met jouw centrale conclusie, maar bespaar jezelf een volledige uitleiding. Schep de verwachting een bepaalde tijdsduur bezig te zijn, om vervolgens iedereen te verrassen met een korte, krachtige afsluiter.
Dat was het.
Iedereen komt weer in beweging. Het publiek is juist blij dat ze kennis hebben genomen van jouw verhaal in een kort tijdsbestek. Iedereen kan weer verder met zijn drukke leven. Wanneer ze later aan jou terugdenken, dan moeten ze glimlachen. Deze bondige spreker willen ze nog wel eens horen!
