Bedreigt de Shareconomy jouw bedrijf?

Consumenten omarmen en masse de Shareconomy, de deeleconomie. We schaffen geen producten meer aan, maar profiteren als het even kan van andere consumenten die deze producten al in bezit hebben en aanbieden voor tijdelijk gebruik. Wat kan je doen om op deze trein te springen?

De Shareconomy is een ontwrichtende of disruptieve verandering in de markt die bestaande bedrijven in grote moeilijkheden brengt door teruglopende marges. Met de snel groeiende mogelijkheden van online technologie, moet je je afvragen in welke mate de Shareconomy invloed heeft op de markt van jóuw bedrijf. Ik raad je aan op zoek te gaan naar de business cases waarbij je Zero Marginal Cost kunt realiseren dankzij de toepassing van online samenwerking.

Je kent zelf vast voorbeelden van ‘Shareconomics’ en waarschijnlijk doe je zelf al mee aan één van de volgende initiatieven:

Time4Popcorn
Time4Popcorn is momenteel volop in het nieuws. Dit initiatief maakt het mogelijk een film te selecteren uit een bijzonder grote catalogus. Met enkele klikken van de muis kan de film bekeken worden op de tv, tablet of smartphone. Weet je nog hoe lang dat duurde via torrentsites? Deze films zijn niet beschikbaar gesteld door bedrijven; het zijn consumenten die deze films delen met andere consumenten. Let op: Op dit moment is het op deze wijze delen van films (nog) illegaal.

SnappCar
SnappCar, BlaBlaCar en in zekere mate Uber, zijn online services waarmee je eenvoudig een auto leent, met of zonder chauffeur, van andere consumenten. In mijn omgeving in Amsterdam is dit bijzonder populair. Waarom zou je een auto aanschaffen, die je toch niet kunt parkeren in je straat? Met behulp van deze diensten heb je altijd voordelig een auto tot je beschikking.

AirBnb
Zelf ben ik veel op reis. Nieuwe steden, culturen en mensen trekken mij aan. Mijn appartement in Amsterdam staat dus vaak leeg, terwijl ik dan tijdelijke woonruimte in andere steden zoek. Hierin ben ik niet de enige, gezien het enorme succes van AirBnb.

Word geen krant

Voor consumenten zijn de online diensten voordelige alternatieven die veel geld besparen, maar deze nieuwe vormen van online samenwerking kan voor jouw bedrijf of organisatie een disruptieve wijziging in je markt betekenen. Om een idee te krijgen wat de effecten kunnen zijn van een dergelijke grote verandering, hoef je maar te kijken naar de kranten en tijdschriftensector. Ook de platenmaatschappijen zijn een goed voorbeeld. Deze ooit sterke markten zijn gedecimeerd door de opkomst van internet, een proces waarbij diverse bedrijven gesneuveld zijn.

I’ll sue you

Vaak herken je deze verandering in je markt aan het beroep dat bedrijven doen op bestaande wetgeving. Zo was onlangs Stichting Brein in het nieuws met het bericht dat zij Time4Popcorn in Nederland niet juridisch kunnen aanpakken. In Brussel is de taxidienst Uber verboden, terwijl Amsterdam probeert het gebruik van AirBnb in te dammen. Het zijn waarschijnlijk achterhoedegevechten van bedrijven die te laat zélf de kansen van de deeleconomie voor hun markt zagen. In de Tweede Kamer zijn namelijk al geluiden om de wetgeving aan te passen ten gunste van de bedrijven die de deeleconomie omarmen.

Bedrijven haken aan

De deeleconomie komt eraan en kan ook de markt van het bedrijf waar jij voor werkt ingrijpend veranderen. Het vertrouwen dat de wet je bedrijf hiertegen beschermt is waarschijnlijk misplaatst. De krachten zijn zo groot, dat een omslag onontkoombaar is.

Een extra uitdaging die ik voorzie, is de ontwikkeling waarbij niet alleen consumenten maar ook bedrijven zélf elkaar op grote schaal productiemiddelen en kennis gaan uitlenen. De eerste stap hierin is al gezet door Elon Musk die de patenten van zijn Tesla technologie deelt met concurrenten en toeleveranciers. Door de kennis algemeen beschikbaar te maken, geeft hij de waarde terug aan de samenleving en maait hij het gras voor de voeten van concurrenten weg.

Kortom, als online communicatie/marketing strateeg moet je aan de bak om jouw bedrijf uit de wind te houden. Vraag jezelf af:

Met de snel groeiende mogelijkheden van online technologie, in welke mate heeft de Shareconomy invloed op de sector van mijn bedrijf?

Zoek Zero Marginal Cost

Het antwoord op deze vraag vind je door binnen je sector op zoek te gaan naar die business cases waarbij je met behulp van online samenwerking Zero Marginal Cost kunt realiseren.

Zero Marginal Cost betekent dat je geen of nauwelijks kosten maakt voor het produceren van één extra nieuwe ‘eenheid’ van een product. Lukt je dat, dan leidt het tot lagere prijzen voor je klanten. Dit heeft weer als consequentie dat de marges van het bedrijf stijgen en van hen die deze Zero Marginal Cost niet kunnen realiseren, sterk teruglopen. Deze laatsten zijn de bedrijven die in moeilijkheden komen.

Setup versus Marginal

Grofweg bestaan kosten van één nieuwe eenheid (of exemplaar) van een product uit twee componenten. Enerzijds is dat het deel van de Setup Cost: De kosten die je maakt voor het uitdenken van het product en het inrichten van de benodigde productieomgeving om het eerste product te leveren. Anderzijds is er het deel van de Marginal Cost: De kosten die nodig zijn voor het produceren van iedere extra nieuwe eenheid van het product.

Ik maak het duidelijk aan de hand van een bekend voorbeeld. Het produceren van een degelijk, ouderwets tijdschrift kent Setup Cost en Marginal Cost. De Setup Cost zijn de kosten die het blad maakt voor het redactiekantoor, de computers en de redactie. Voor iedere nieuwe editie maakt het blad kosten voor het verzamelen van content en het vormgeven, drukken en verspreiden van het tijdschrift.

Met de komst van online technologie hebben andere partijen dan de gevestigde titels een situatie gecreëerd waarbij zij met Zero Marginal Cost content verzamelen, vormgeven en verspreiden. De redactie bestaat uit bloggers, papier is online niet nodig en iedereen werkt vanuit huis.

Hetzelfde verhaal dat magazines leverden, was opeens ook gratis beschikbaar voor consumenten. Het beeld op diverse redacties, dat de consument wel zou blijven betalen voor ‘kwaliteitscontent’ blijkt misplaatst. De consument wil best betalen voor kwaliteit, hij wil alleen niet opdraaien voor de hoge kosten van het verzamelen, vormgeven, drukken en verspreiden van de blaadjes. Zeker niet nu met de komst van Twitter, Facebook en andere social media consumenten zélf het nieuws kunnen verzamelen en delen met elkaar. Zie hier de disruptieve verandering waarmee de tijdschriftensector nog steeds worstelt.

History repeats

Herken je hetzelfde patroon bij de filmindustrie en Time4Popcorn? Grote producenten betalen veel geld voor het eenmalig produceren van een film. Deze films willen zij gecontroleerd verspreiden via bioscopen en retailers. Omdat andere partijen, Time4Popcorn voorop, consumenten ondertussen in staat stelt deze verspreiding zelf tegen Zero Marginal Cost te doen, lopen de filmproducenten veel inkomsten mis.

Of neem als laatste voorbeeld AirBnb. Waar hotelketens veel geld spenderen aan het beschikbaar stellen van één extra kamer in een nieuwe stad, krijgt AirBnb dit met Zero Marginal Cost voor elkaar. Consumenten bieden massaal hun appartementen aan om via AirBnb verhuurd te worden. Gasten stappen massaal over van de reguliere hotels naar AirBnb.

Wees creatief

Je moet dus op zoek naar business cases in jouw sector, waarbij je Zero Marginal Cost kunt realiseren met behulp van online technologie en het concept van de Shareconomy. Deze business cases kan je vinden in iedere fase van de waardeketen. Denk aan het voorbeeld van Elon Musk, die met het delen van zijn Tesla-patenten diverse andere leveranciers van dezelfde technologie buiten spel zet.

Het wordt tijd om als Online Communicatie Strateeg deze business cases helder te krijgen. Want vind jij de mogelijkheden voor Zero Marginal Cost niet, dan doen anderen het voor je. Mocht je tóch te laat komen, wees dan slim en spring net als hotelketen Room Mate op de rijdende trein.