Wie bij spionage nog steeds denkt aan James Bond-achtige types heeft een tijdje niet opgelet. Spionage vindt tegenwoordig vooral plaats op het internet. En jij bent het doelwit, ‘bad guys’ zijn de marketeers die graaien naar jouw persoonlijke data. De hoogste bieder Gegevens over welke sites je bezoekt, op welke links je klikt: alles wordt vastgelegd om een zo compleet mogelijk beeld van jou te krijgen, vervolgens worden die gegevens verkocht aan de hoogst biedende partij. Deze partij gebruikt deze gegevens graag om jou eindeloos te bestoken met reclame voor producten en diensten waar je volgens hen echt niet zonder zou kunnen. Persoonlijke data, het is het nieuwe goud voor marketeers. Omdat marketeers graag een zo compleet mogelijk beeld over jou willen krijgen, willen ze daarom het liefst alle datasporen die je achterlaat verzamelen. Een belangrijk dataspoor dat je achterlaat zijn je betaalgegevens en dan vooral je pinbetalingen. War on Cash Aankoopgegevens zijn erg waardevol. Naast de informatie die bedrijven krijgen via klantenkaarten, kunnen zij deze gegevens dus ook krijgen via betaalgegevens. Het is een kwestie van de kassabon koppelen aan de betaalgegevens, zoals het bankrekeningnummer. Hoe meer aankopen elektronisch betaald worden, des te meer data levert dit op. Data die banken graag willen verkopen. Betaalgegevens zeggen direct en indirect wie jij bent. Koop jij bijvoorbeeld luiers, dan is dit voor marketeers waardevolle informatie. Er ontstaan steeds meer bedrijven waar je al niet meer met contant geld mag betalen. Fysiek geld is daar waardeloos. Denk je “Dat zal vast wel meevallen”? Mwah… even een paar voorbeelden om je geheugen op te frissen: Equens In mei 2013 wilde Equens geanonimiseerde informatie over het pingedrag van klanten verkopen aan bedrijven. Marketingexperts zijn dol op deze informatie. Een storm van kritiek barstte los en Equens zette haar plan weer terug in de koelkast. Equens won er bijna een Big Brother Award mee (minister van Veiligheid en Justitie Ivo Opstelten en de Belastingdienst wonnen dat jaar overigens). ING In maart 2014 had ING Bank hetzelfde idee als Equens. Alleen wilde ING feitelijk geen data van klanten verkopen maar klantprofielen op basis van de betaalgegevens. Deze klantprofielen zouden worden gekoppeld aan adverteerders zodat deze adverteerders gericht konden adverteren bij specifieke klantgroepen. De klant zou het product voor de volledige prijs kopen, om via zijn ING rekening de korting teruggestort te krijgen. Wederom ontstond er een storm aan kritiek, waarna ook ING haar plan terugtrok. Albert Heijn Ook in supermarktland zijn je gegevens gewild. In ruil voor “gepersonaliseerde aanbiedingen”. Albert Heijn gebruikt hiervoor bijvoorbeeld de Bonuskaart. In ruil voor jouw naam, adres en je geboortedatum èn natuurlijk jouw aankoopgegevens krijg je “exclusieve deals” waarvan Albert Heijn verwacht dat ze je aan zullen spreken. Hiermee krijgt Albert Heijn een schat aan informatie over jou. Koop je bijvoorbeeld opeens allemaal vegetarische vleesvervangers, dan is dat voor de marketeers bij Albert Heijn waardevolle informatie. Veranderingen in uitgavenpatronen willen zij graag zo snel mogelijk opmerken om je te bestoken met reclame, sorry “exclusieve deals”, die passen bij je nieuwe uitgavenpatroon. Told you so…. Een nieuwe tijd Een nieuwe tijd van marketing is kennelijk aangebroken. Moeten we daar nu blij mee zijn? Mwah. Ja het is best fijn dat je geen reclame meer krijgt waar je totaal niets aan hebt. Maar wat doen al die bedrijven allemaal met die informatie? Jouw informatie. Informatie over jouw financiële situatie, over jouw gezondheid en noem maar op. Met deze vergaande informatie over jou, kunnen deze bedrijven beslissingen nemen waar jij niet erg blij van zal worden. Krijg je bijvoorbeeld nog wel alle informatie te zien wanneer je op zoek bent naar een vakantie? Puur omdat de reisaanbieder geen zin heeft in iemand met een bepaalde ziekte/seksuele geaardheid/huidskleur/geloof? Privacy voor korting Onlangs verscheen er een interview met de voormalig directeur communicatie van Aegon, Jan Driessen. In dit interview vertelt hij dat hij, met behulp van wearables, allerlei lichaamsfuncties doorgeeft aan een app op zijn mobiele telefoon. Deze gegevens wil hij best delen met zijn verzekeringsbedrijf, als daar een flinke korting op de premie tegenover staat. Daarbij gaat hij er trouwens gemakshalve vanuit dat de gegevens die hij overdraagt, aanleiding geven voor het geven van een premiekorting. Dan zegt Driessen “waarom zou ik evenveel betalen voor een ziektekosten- of een arbeidsongeschiktheidsverzekering als iemand die de hele dag niet beweegt en ongezond eet? Waarom zou ik de hoogte van mijn premie niet zelf kunnen meebepalen?“ Driessen vervolgt: “De nieuwste techniek maakt het mogelijk op feitelijk en meetbaar gedrag te differentiëren. ‘Wearables’ gaan een even vanzelfsprekend onderdeel van ons leven uitmaken als een mobiele telefoon. En dus zullen er nieuwe verzekeringsvormen ontstaan, niet gebaseerd op collectieve risico-inschatting maar gebaseerd op de controleerbare instelling van een individuele klant.” De marketeers, de voormalige collega’s van Jan Driessen, zullen instemmend knikken en gaan aan de slag met het bedenken van nieuwe verzekeringsvormen. And so it begins… Wanneer er gedifferentieerd gaat worden in premie op basis van “feitelijk en meetbaar gedrag” dan kun je jezelf afvragen: wat is dat feitelijk en meetbaar gedrag dan? Zijn dat alleen die wearables waar Driessen het over heeft? Of gaat het verder? Bijvoorbeeld met “feitelijk en meetbaar gedrag” dat blijkt uit je betaalgegevens of je zoekgeschiedenis op internet? De nabije toekomst zal het leren. Langzaam maar zeker ontstaat een web van data waaraan je haast niet meer kunt ontkomen. Dat web van data heeft een naam: big data. Enorm veel data, zoveel data dat de gebruiker deze data moet opdelen in werkbare dataprofielen. Daarmee worden de mensen die achter deze data zitten toegerekend aan een dataprofiel. Personen als Driessen krijgen dus niet een premie die heel specifiek alleen voor hen geldt, nog meer mensen zullen hetzelfde aanbod krijgen. Gevolgen Wat zullen hiervan de gevolgen zijn kun je jezelf afvragen. In het voorbeeld van de ziektekostenverzekering, is het bekend dat mensen naarmate ze ouder worden, ze meer kosten in de zorg zullen maken. Het spreekwoord luidt niet voor niets “ouderdom komt met gebreken”. Wanneer iedereen nu gaat betalen naar rato van het ‘risico op kosten’ dan zul je als oudere steeds meer premie moeten gaan betalen. Dan gaat het hier nog om ouderen waarvan het haast zeker is dat ze meer ziektekosten zullen maken naarmate ze ouder worden. Maar de dataverzameling gaat verder en verder. De dataprofielen zullen steeds meer criteria gaan bevatten. Criteria die potdicht in een blackbox zullen verdwijnen, want deze dataprofielen zijn goud waard. Het verzekeren van jouw auto kan een probleem worden wanneer je nog jong en een niet zo’n ervaren bestuurder bent, en er bovendien uit je betaalgegevens blijkt dat je ook nog eens regelmatig alcohol koopt. Of dat je de inboedel van jouw huis niet meer kunt verzekeren omdat uit de datagegevens van de inwoners van jouw wijk blijkt dat er veel criminaliteit is en dat veel mensen uit jouw wijk een strafblad hebben. Of dat het vanwege jouw dataprofiel heel erg moeilijk wordt om aan een goede baan te komen. Naast deze hele ingrijpende voorbeelden, zullen er ook kleinere gevolgen zijn. Vanwege de “gepersonaliseerde aanbiedingen” zul jij misschien voor een volkoren brood meer moeten betalen, dan iemand anders die een veel gezonder dataprofiel heeft. Eigen schuld, dikke bult? Tja… de data als basis voor al deze data zijn jouw acties. Jij betaalt je boodschappen met je pinpas. Jij deelt je gegevens met dataverzamelreuzen zoals Google. Jij deelt je lichaamsfuncties met apps zoals Runkeeper. En daar krijg je heel veel gemak voor terug. En natuurlijk “gepersonaliseerde aanbiedingen”. Dus dan maar stil blijven? Of… Ja, je geeft jouw data weg voor gratis diensten en die gratis diensten zullen vast allerlei artikelen in hun gebruikersovereenkomsten hebben opgenomen waardoor zij van alles mogen doen met deze data. Maar beste marketeers… dat betekent niet dat je, omdat het kan, het ook moet doen. Wees eens creatief. Probeer je producten of diensten te verkopen zonder te graaien in de persoonlijke gegevens van jouw (toekomstige) klanten. Tijd voor een signaal? Nee, je hoeft niet gelijk je Google account (met daarin diensten zoals Gmail, Youtube, Maps, Picassa, Docs en Translate) te beëindigen. Je hoeft ook geen lelijk zittend t-shirt aan te trekken en heel hard ACTIE! ACTIE! te roepen op het Malieveld in Den Haag. Zoals je al kon lezen worden veel data verzameld door je betaalgegevens. Het zou een mooi signaal zijn om een maand lang niet te pinnen. Gewoon “ouderwets” met contant geld betalen. Help je mee om marketeers als Driessen een signaal te geven dat ze moeten stoppen met graaien naar persoonlijke data? Daarom komende september: Cash only month! #cashtember Bijkomend voordeel van het betalen met contant geld, is dat je precies ziet wat je uitgeeft en hoeveel je nog hebt. Door één of twee keer per week een vast bedrag te pinnen, geef je niet meer uit dan je van plan was. Daarnaast zie je ook beter wat de waarde van een product is wanneer je er contant voor moet betalen. Rest de vraag: wat is privacy jou waard? Gerelateerd Geschreven door Walter de Jongh
