Soms hoor je zijdelings van acties, waarvan je na iets nadere bestudering van het onderwerp denkt: ‘Hmm, dit vindt in ieder geval een aantal mensen of organisaties niet leuk om te horen.’ Of waarbij je op je klompen aanvoelt dat er een beerput aan sh*t achter zit die men niet open wil hebben. Soms hoor je daar heel veel van in de media. Maar soms ook verbazingwekkend weinig.
Zo gingen vorige week over de hele wereld mensen de straat op om te demonstreren tegen Monsanto. Iets waar ik bij toeval over las. Niet in de gevestigde media, maar in een discussie op Facebook over Roundup – een omstreden bestrijdingsmiddel – op de site van Eigen Huis en Tuin. De reacties op een advertentie voor dit middel zijn niet mals en al lezende kwam ik veel informatie tegen waarvan ik dacht: ‘Hoe kan dit? Waarom weten we dit niet? Waarom gebeurt er niets mee? En waarom blijft RTL stil?’.
March against Monsanto
In de reacties werd regelmatig de Facebookpagina ‘March against Monsanto‘ genoemd, waar druk werd opgeroepen om op zaterdag 25 mei te demonstreren tegen Monsanto. Monsanto is een Amerikaans chemiebedrijf dat producten voor de landbouw produceert, zoals genetisch gemanipuleerde zaden en giftige bestrijdingsmiddelen (waaronder Roundup). De grote multinational heeft invloed op het politieke en wetenschappelijke landbouwbeleid over de hele wereld.
Veel vraagtekens
Er zijn eigenlijk twee hoofdonderwerpen waarover deze oproep tot demonstratie gaat . Enerzijds produceert Monsanto genetisch gemanipuleerde gewassen en giftige bestrijdingsmiddelen, waarvan de consequenties voor de volksgezondheid op lange termijn niet duidelijk zijn. Anderzijds proberen Monsanto en andere biotechbedrijven patent te krijgen op zaden van allerlei gewassen, waardoor telers dik voor deze zaden moeten gaan betalen en het risico lopen te worden aangeklaagd wanneer ze dat niet doen.
Onder andere de gezondheidsraad (FDA) en milieuraad (EPA) van Amerika stellen dat het gevaar nog niet bewezen is en vind het nog niet nodig dat voedsel met genetisch gemodificeerde ingrediënten als zodanig gelabeld wordt. De Amerikaanse overheid houdt aan deze adviezen vast. Saillant detail is echter dat zowel de Amerikaanse gezondheidsraad, als de milieuraad vol zitten met (voormalig) kopstukken van Monsanto.
Volgens ‘March Against Monsanto’ is het bedrijf slechts uit op één ding: meer geld en macht over de voedselketen. ‘Hun invloed brengt echter onze hele voedselketen in gevaar. Genetisch gemanipuleerde gewassen (GMO’s) en giftige bestrijdingsmiddelen zijn onderwerp van grote controverse. Ze zijn gevaarlijk voor de gezondheid van mens en dier en verstoren belangrijke natuurlijke processen die we als mens hard nodig hebben om te kunnen overleven op deze planeet!’, aldus de organisatie.
Drukte op Facebook
De oproep tot een wereldwijd geluid werd goed gehoord. Vanuit alle hoeken en gaten kwamen berichten over events, klein en groot. Ook in Nederland zou er op 3 plaatsen gedemonstreerd worden. Op de Facebookpagina hagelde het berichten, foto’s en reacties, want om 14.00 uur lokale tijd kwamen mensen bij elkaar. Het ene verslagje na het andere werd geplaatst, mijn Timeline stond vol. De Facebookpagina heeft inmiddels 165.000 fans en staat vol met informatie over weggestopte informatie, documentaires die zo goed als de doofpot in gegaan zijn en andere GMO-ellende.
Media boycot?
Tot mijn verbazing was er echter bij de gevestigde, grote media in Nederland vrijwel niets over te vinden, nauwelijks een vooraankondiging, nauwelijks een nieuwsitem. Alleen de Gelderlander en de Stentor (BE) berichtten er over. Pas rond 14.00 uur verscheen er op NOS een klein berichtje over de demonstraties in Nederland en toen op NU.nl. Zijdelings werd genoemd dat over de hele wereld gedemonstreerd werd, maar dat was het dan wel.
Wereldwijde wave
Vreemd. Nog afgezien van het onderwerp van de demonstraties is het toch nieuwswaardig dat er via social media een beweging in gang wordt gezet over de hele wereld. Ook al kwamen er soms een paar honderd mensen op af, soms een paar duizend, 2 miljoen mensen in meer dan 50 landen lieten iets van zich horen. De maatschappij deed een wereldwijde ‘wave’, wat toch niet dagelijks het geval is.
Impact
Gelukkig blijkt die wereldwijde wave uiteindelijk wel impact te hebben. De eerste reactie van Monsanto was dat de demonstranten ‘degenen waren die nu nog biologisch voedsel konden betalen’. Maar inmiddels hebben de media het nieuws toch ook wel (een beetje) opgepikt, worden er petities getekend tegen de patenten op zaden en vóór de labeling van producten met GMO’s, en zijn er berichten dat Monsanto de lobby in Brussel – voor de verkoop van genetisch gemanipuleerde zaden in Europa – staakt. En, misschien nog wel een heel belangrijk gegeven: de koers van Monsanto aandelen lijkt te dalen sinds 25 mei 2013.
Alertheid geboden
Toch denk ik dat we alert moeten blijven. Want er gaat veel, heel veel geld om in deze (en andere) sectoren, wat uitnodigt tot corruptie, fraude, belangenverstrengeling en meer van dat soort zaken. Dat Monsanto de handdoek zo snel in de ring gooit, klinkt heel mooi, maar is misschien wel te mooi om waar te zijn. We hebben het topje van de ijsberg gezien, maar wie weet wat er nog onder zit?
Het klinkt misschien paranoïde, maar ik denk dat we ons met regelmaat moeten afvragen wat de waarheid is. En of de gevestigde media wel zo vrij zijn als ze lijken, ook in Nederland. We weten – mede dankzij De Telegraaf – dat iets wat gedrukt (of online) staat lang niet altijd waar is. Maar dat iets niet gedrukt (of online) staat, is evenmin een argument om iets als niet waar af te doen. Want wat weten wij eigenlijk van de belangen en agenda’s van de grote nieuwskanalen?
Alternatieven als second (or first) opinion
We hebben tegenwoordig alternatieve nieuwsbronnen en platformen als Avaaz.org om gezamenlijk een punt te kunnen maken, dus laten we die waar nodig gebruiken. Laten we die ook (waar mogelijk) zo zuiver mogelijk houden. Soms kost dat tijd, want met die enorme hoeveelheid informatie moet je soms lezen, beoordelen, bediscussiëren, lezen en nog eens beoordelen, om een eigen, redelijk gefundeerde mening te kunnen vormen. Maar in sommige gevallen is het die investering wel waard.
