Je zou bijna zin krijgen in een gezin met 8 kinderen als je een willekeurige social media timeline moet geloven. Leuke activiteiten, kleine verrassingen, liefdevolle momenten. Wat heeft iedereen een geweldige relatie zeg! Je zou haast denken dat scheiden niet meer bestaat…
Totdat in offline ontmoetingen – met vrienden, kennissen of de kapper – zich de niet-rooskleurige versies achter de mooie statusupdates onthullen. Wat is dat toch, dat iedereen zich mooier wil voordoen dan dat men werkelijk is. Wat is er mis aan ‘gewoon’. Voor wie en met welk doel slooft men zich uit. Hoeveel is er fake en uiterlijk vertoon. Hoe veel echt? Welke waarheid schuilt er achter online identiteiten?
Need to belong
Elke minuut van de dag worden er 100.000 tweets verstuurd, 2 miljoen zoekopdrachten via Google verzonden, 684.478 berichten gedeeld via Facebook, 3.600 foto’s gedeeld op instagram en 48 uur aan video ge-upload op Youtube. Social Media houden de gemoederen dus flink bezig. Waarom heeft men de behoefte om zoveel tijd op Social Media door te brengen?
Uit een reviewstudie naar redenen om Facebook te gebruiken (Nadkarni en Hofmann, 2011) blijkt dat de ‘need to belong’ en ‘need for selfpresentation’ de voornaamste motivatoren zijn. Dat wil zeggen, dat men door het hebben van online profielen een gevoel krijgt ‘erbij te horen’. That makes sense, kan je zeggen. Het is vervelend als iedereen op een verjaardag al op de hoogte lijkt te zijn van de laatste need-to-knows en jij de vraag moet stellen ‘Uhm, waar hebben we het over?’.
Need for selfpresentation
Het verlangen aan zelfpresentatie komt vanuit een diepere behoefte. Mensen geven standaard de voorkeur aan het presenteren van zichzelf op een sociaal gewenste manier; bijvoorbeeld als een aardig, net en slim persoon. Als men daarbij het motief heeft een positief beeld bij de ontvanger te verwerven, noemt men dit strategische zelfpresentatie (Goffman, 1959; Schlenker & Leary, 1982: 643-644). En juist op Social Media platforms, waar men zich zeer bewust is van een aanwezig publiek, wijst onderzoek uit dat strategische zelfpresentatie hoogtij viert.
Mensen willen zich bovendien anders presenteren aan weak ties – personen die ze nog niet eerder hebben gezien of nauwelijks kennen -, dan aan de strong ties – mensen met wie ze goed omgaan – (Dianne M. Tice et al. (1995). Daaruit kan een voorzichtige conclusie kunnen worden getrokken dat een groot percentage van de online vrienden meer in de categorieën vage vrienden, kennissen, niet-naaste-familie en collega’s vallen dan dat ze deze tot dierbare naasten rekenen. Waarom zou men zich tenslotte mooier presenteren wanneer er alleen maar dierbare naasten in de online netwerken zouden bevinden.
Eenzaam aan de top
Dat het posten van positieve berichten een mooiere online identiteit creëren is duidelijk. Worden mensen hier echter gelukkiger van? Het antwoord daarop is: ‘nee’. De positieve berichtgeving heeft ook een keerzijde. Een op de drie ondervraagden die actief is op Facebook, is wel eens jaloers of voelt zich rottig vanwege berichten die anderen op Social Media zetten (aldus onderzoek door de Humboldt universiteit, Berlijn).
Zijn we in een wereld terecht gekomen waarbij iedereen elkaar wil overbieden en uiteindelijk de jaloezie de winnaar is. Ik hoop het niet! Buiten het feit dat Social Media in mijn ogen platforms zijn waar echte en authentieke verhalen gedeeld dienen te worden.
Want online of offline, ‘echte’ mensen – daar draait het toch om?
Dit is een gastblog van Clarinda Moonen. Clarinda is werkzaam bij THINNC the innovation company als Social Media Strateeg. Bij het verkennen van de online grenzeloze mogelijkheden ligt haar passie. Ze is altijd in voor mooie afspraken en verrassende ontmoetingen en online te vinden op: @THINNC @clarindamoonen en facebook.nl/THINNC
Ook een keer een gastblog schrijven? Kijk dan op deze pagina
11 comments
Het lijkt erop dat jij van mening bent dat de waarheid bestaat. Dat een identiteit echt of onecht is. Al die positiviteit is niet nep, opgeklopt, of bedoeld om andere ongelukkig te maken, maar komen voort uit een deel van die identiteit. Wij zijn eenmaal niet eendimensionaal. En dat op social media enkel sommige kanten van mensen naar boven komen, maken ze nog niet nep, of minder belangrijk. Hooguit wat eenzijdig.
Wat ik zelf erg interessant aan het onderwerp vind is waarom mensen doen wat ze doen. Wat zorgt ervoor dat mensen online een ander (deel van hun totale identiteit) laten zien, dan in een face-to-face contact. Geen oordeel over nep, of minder belangrijk. Wel de hoop dat de picture-perfect geen uitgangspunt is/wordt voor online posts.
Erg interessant. Ik heb destijds mijn masterscriptie geschreven over deze online zelfpresentatie, met het werk van Goffman als uitgangspunt. Voornaamste conclusie: in een wereld waar social media overal zijn, verdwijnt de "backstage" van je identiteisperformance. Ik speel al een tijdje met het idee om hier een blog over te schrijven, toch eens mee aan de slag :)
Ook ik moest aan Goffman denken, Jeroen! Heb er tevens al een blog post aan gewijd (op eigen blog), maar daarbij meer de nadruk gelegd op context dan op on-/offline. Naar mijn idee is er namelijk altijd wel een "backstage", omdat mensen daar nu eenmaal behoefte aan hebben. Die "backstage" verschilt echter per context: wat in situatie 1 de "frontstage" is, kan in situatie 2 de "backstage" zijn. Benieuwd naar jouw blog erover (om je maar even extra te pushen ;-))!
Ja, Jeroen, ik ben ook erg benieuwd naar jouw aankomend blog!
Positief / goed nieuws deel je graag met iedereen. Als het echter slecht nieuws is, ben je normaal in het dagelijks leven ook wat voorzichtiger met antwoorden (wie antwoord door het dagelijks leven altijd eerlijk op de vraag 'Hoe gaat het'?). Als je het mij vraagt verschilt online hier eigenlijk helemaal niet zoveel van offline.
Ik vind het wat gevaarlijk om te stellen dat mensen zich in het algemeen zich mooier voordoen via social media. Zo ken ik veel voorbeelden van opvoedkundige vraagstukken die worden gecrowdsourced via facebook (waarbij de kinderen gewoon bij naam worden genoemd), verdriet om een overledene wordt gedeeld, open wonden worden getoond etc. Ik heb het gevoel dat het gebruik van social media (en dan met name facebook) meer draait om aandacht vragen voor de eigen persoon dan positieve profilering.
Mee eens. Alhoewel ik het positieve zelfpresentatie heb uitvergroot, is het niet generalistisch bedoeld. Social sites vullen zich met uitersten, zowel naar positieve of negatieve kant.
Comments are closed.