Hij bestaat nog maar net: de Vereniging Online Journalisten Nederland (VOJN). Maar de bomvolle startbijeenkomst en het snelgroeiende ledental lijken het bestaansrecht van deze kennisvereniging te bevestigen. “Hoe meer internetskills je als online journalist hebt, hoe beter je jouw publiek bereikt.”
Datajournalistiek, Google Fusion, infographics, zoekmachineoptimalisatie. Een beetje online journalist kan anno 2012 meepraten over dit soort zaken. Maar waar doe je deze kennis en vaardigheden op? Journalist Arjan Dasselaar signaleerde al een paar jaar geleden dat zijn vakgenoten behoefte hadden aan informatie over de inzet van internet. Deze constatering vormde de kiem van de VOJN, die sinds afgelopen juni officieel bestaat en waarvan Dasselaar voorzitter is.*
De wetten van het medium
“De VOJN is er puur voor kennisontwikkeling en netwerkbevordering”, zegt Dasselaar. “We zijn geen vakbond, daarvoor bestaat bijvoorbeeld al de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ). Ons doel is het bevorderen en verbeteren van de internetjournalistiek in Nederland. Op dit medium zit een breed publiek. Wil je dat als journalist bereiken, dan moet je de wetten ervan kennen. We hebben nu zo’n zeventig leden. Van nieuwkomers tot doorgewinterde internetjournalisten die zich verder willen specialiseren. Van jong tot oud.”
Dedain voor bloggers
Dasselaar publiceerde zelf als tiener al landelijk. “Ik was een fanatiek baasje”, zegt hij. Hij studeerde journalistiek en haalde later een master Nederlands. Met een scriptie over het journalistieke gehalte van Nederlandse blogs. “Ik werd doodziek van het dedain van sommige journalisten voor bloggers. Een blog is een vorm. Daarop kun je over je kat schrijven, maar je kunt het ook voor hoogwaardige journalistiek gebruiken. Dankzij internet hebben we er veel collega’s bijgekregen. Ook metabloggers (bloggers over journalisten), die ons een spiegel voorhouden. Zeer leerzaam.”
Waarheidszoekend en onafhankelijk
Bloggers zijn bij de VOJN dan ook welkom, mits ze op journalistieke wijze te werk gaan. “Wij gaan uit van de definitie van journalistiek: het vertellen van waarheidszoekende, onafhankelijke verhalen. Dus iemand die naast z’n werk op deze manier over nieuwe muziek of het communicatievak blogt, kan lid worden. Iemand die een corporate blog schrijft of aan branded journalism doet niet.”
Geen code voor online journalistiek
De VOJN organiseert onder meer trainingen. Bijvoorbeeld over SEO of infographics. En onlangs was er een excursie naar Google, voor wie zich wilde verdiepen in datajournalistiek. “Wij inventariseren waaraan onze leden behoefte hebben. Als vereniging hebben we geen code voor goede internetjournalistiek. Daaraan heeft de huidige generatie volgens mij ook weinig behoefte. We nemen geen stelling, maar bieden wel een podium. Men kan het bij ons naar hartenlust oneens zijn over verdienmodellen en aggregatie; wij bepalen niet wat werkt.”
Schakelen tussen papier en online
Dat de internetsectie van de NVJ sinds kort ook weer actief is, vindt Dasselaar alleen maar positief. “Hoe meer journalisten vaardig worden met internet, hoe beter. Dat kan zich prima mengen met oude media. Veel journalisten schakelen probleemloos tussen on- en offline. Bovendien is er kruisbestuiving. Zo krijgt de hyperlokale nieuwssite Dichtbij.nl nu een papieren spin-off. Uiteindelijk gaat het om het bereiken van een zo groot mogelijk publiek met journalistieke verhalen, vorm en medium zijn daaraan ondergeschikt.”
Online journalistiek als ambacht?
Dasselaar vervolgt: “Voor krant, televisie en radio zijn aparte opleidingen. Erkende ambachten. Persoonlijk vind ik dat elke journalist de basics van alle media moet kennen, internet hoort daar bij. Grote kans immers dat je ooit op een crossmediale redactie komt werken. Of je alles moet kunnen, of juist gespecialiseerd moet zijn, daarover verschillen de meningen. Ik fabriceer nu met Google Fusion in een middag een infographic waarvoor ik vroeger weken op training moest. Die ontwikkelingen gaan zo snel. Alleen al daarom moet er aandacht en discussie blijven.”
Zouden jullie als blogger lid worden van de VOJN?
* De andere bestuursleden zijn Herwin Thole (Z24, De Nieuwe Reporter), Paul Vereijken (Eindhovens Dagblad), Rutger Betlem (Het Financiële Dagblad: FDYE.nl, Wereldveroveraars.nl) en Stephan Okhuijsen (Sargasso.nl).
