Ik BEN helemaal niet creatief

Vol enthousiasme stortte ik me er nooit in, tijdens een teamsessie een probleem oplossen met behulp van gele memobriefjes. Vooraf had ik diverse excuses klaar.

‘Dit creatieve gedoe, wat levert het nou helemaal op?’
‘Ik BEN helemaal niet creatief!’
‘Kunnen we niet beter gewoon gaan werken?’

Vervolgens gooide ik verschillende artikelen in de strijd die aantoonden dat brainstormen in een groep totaal zinloos is (je zou nu bijvoorbeeld ‘Seven steps to better brainstorming’ uit de McKinsey Quaterly van maart 2011 kunnen gebruiken) en schoof weer achter mijn bureau.
En toen vroeg iemand mij of ik een cursus wilde volgen in creatief faciliteren. Ik verklaarde haar voor gek en somde dezelfde argumenten nog maar eens op.

En daar stond ik dan

Noem het een vlaag van verstandsverbijstering, maar op een ochtend stond ik in een zaal met vijftien anderen om een ‘train de trainer’ creatief faciliteren te volgen. Niet alleen een training dus, de bedoeling was dat ik het geleerde vol enthousiasme op anderen zou overbrengen na deze driedaagse. Sure. Het zweet brak me uit.

Beter is altijd anders

En? Het was de beste training die ik tot nu toe volgde. De trainer, Marc Tassoul (klik hier voor een interview), werkt aan de Technische Universiteit in Delft en geeft daarnaast trainingen in creatief faciliteren. Hij leerde ons dat een creatieve sessie zorgvuldig is opgebouwd rondom een probleem. Om het probleem op te lossen doe je een intake met je opdrachtgever, die je goed ondervraagt. Vervolgens ga je aan de slag om tot nieuwe, innovatieve zienswijzen te komen. Het bestaande laat je los. Immers, anders is niet altijd beter, maar beter is altijd anders. Heel kort door de bocht: je gaat eerst heel veel ideeën verzamelen (divergeren) om deze van daaruit te trechteren naar de meest kansrijke oplossing en realisatie (convergeren).
Over een sessie is goed nagedacht, de gele briefjes worden gericht ingezet en de chaos die ik ervoer als deelnemer bleek een zorgvuldig gecreëerde chaos.
Ik zal nu niet mijn hele training uit de doeken doen, maar graag wil ik van het palet aan leuke energizers die ik in de afgelopen jaren heb ontdekt en gebruikt de beste drie met jullie delen.

De drie leukste energizers

Een energizer of icebreaker wordt gebruikt om een groep weer even op scherp te zetten en beter te laten werken. Het heeft als doel het ijs te breken, de ogen te openen en de groep te activeren. Je kunt ze bijvoorbeeld inzetten als je een teamsessie begeleidt en je wilt na de lunch de energie weer terugkrijgen. Je kunt energizers ook gebruiken tijdens een saaie vergadering om de mensen uit hun onderuitgezakte positie te halen of je begint er een presentatie mee.

1.    Zo veel mogelijk foute manieren om…

Dit is een leuke teaser als je een teamsessie begeleidt. Je verdeelt je groep in twee teams en laat hen bijvoorbeeld bedenken hoe ze op een foute manier feedback kunnen geven aan elkaar. ‘Wat heb je dat slecht gedaan zeg.’ Of: ‘Sjongejonge, moet ik het nu weer uitleggen?’
Wanneer zet je ‘m in? Na de pauze ter voorkoming van een lunchdip of, zoals Marleen Bekker stelt, na een dag hard werken om even helemaal los gaan.
Vergeet hierbij niet terug te koppelen: wat was echt fout, wat moet je nooit doen en hoe kun je in het geval van ‘foute’ feedback deze wijzigen in goede feedback?

2.    Praten als één persoon

Dit is een goede manier om te ontdekken wie de leiding neemt en wie volgt, vreselijk te lachen en je fantasie de vrije loop te laten.
Je verdeelt de groep in tweeën. Er wordt een actie bedacht, bijvoorbeeld Peter vraagt Irma mee uit. De ene groep is Peter, de andere is Irma en de bedoeling is dat beide groepen als één persoon praten.

3.    The System

Een mooie eye-opener of trigger om anders te denken, vind je in dit filmpje van Derren Brown. Hij gooit tien keer achter elkaar ‘kop’. Heeft hij werkelijk een gave, of is er iets anders aan de hand? Bekijk het filmpje en je ontdekt hoe ‘the system’ werkt.

Ergo?

Natuurlijk, de een heeft meer creatief talent dan de ander, maar creativiteit is absoluut aan te leren. Ik ben benieuwd naar jouw beste energizer. Deel hem en we beschikken deze komkommertijd over voldoende trucjes om zowel collega’s als onszelf te motiveren, inspireren en op te peppen.