Facebook: leuk, leuker, leukst

Mijn afkeer van Facebook is waarschijnlijk wel bekend. Helaas word ik bij iedere keer twijfelen toch weer bevestigd door iets wat mij de bedenkelijke denkwijze van Facebook’s makers aanduidt.

alles leuk

“Vind ik leuk”. Bij Facebook vindt men blijkbaar alles leuk. Ik schrijf een stukje op mijn site over opkomend extreem rechts in Nederland en iemand kan dat alleen maar leuk vinden. Ik zet een video op mijn site van Stephen Fry die in bevlogen woorden de katholieke kerk ter verantwoording roept in zake hun seksuele dubbele moraal, en iemand kan dat alleen maar leuk vinden. Stephen Fry is vaak erg leuk maar nu was hij vernietigend scherp en emotioneel betrokken. Juist in dit geval dus essentieel: niet leuk.

koude rillingen

Je mag tegenwerpen dat Facebook leuk anders is dan Real World leuk. Prima. Dat is een argument. Maar het is een argument waar ik de koude rillingen van krijg. Het zijn dezelfde rillingen die ik bij veel Disney films krijg. Verhalen uit de klassieke literatuur, die inhoud en lef hebben, die niet altijd goed aflopen maar daarmee wel waarde krijgen worden met geweld platgeslagen en voorzien van een niet te pruimen zoete suiker laag. Kent iemand het werkelijke geschiedenis van Pocahontas nog? Aanzienlijk minder zoet en een kritiek op hoe koloniale machten met onderworpen volkeren omgaan. De klokkenluider van de Notre Dame? Zelfde idee. Victor Hugo liet zijn lezers op het einde huiveren. Hij zou zich in zijn graf omdraaien als hij het happy end van de Disney versie zou zien. Zo ook bij Facebook. Het leven is leuk, leuker, leukst. Facebook werkt aan de Disneyficering van het Internet.

zuurpruim

Wat een zuurpruim, zul je nu denken. Waarom zo negatief en opgewonden over iets wat je gewoon kunt accepteren en waar je je eigen interpretatie over kunt bijstellen. En bovendien, je zit niet eens op Facebook, waar bemoei je je mee. Wel, ik wind me hierover op omdat zoveel mensen wel gebruik maken van Facebook en het voor zoete koek slikken. Het woord ‘leuk’ of ‘like’ krijgt zo voor een half miljard mensen een vervaagde betekenis. Het gaat zoiets betekenen als ‘dit is mij opgevallen’ en dat is iets heel anders. Maar vooral: het geeft het denken achter Facebook weer. De wereld ge-brainwashed met het woord “leuk”. En die gedachte-machine is er één die met het grootste wantrouwen zou moeten worden beloond. Niet met een half miljard gebruikers!

geen stempel

En het kan zo makkelijk zoveel beter. Neem Twitter. Als ik daar iets zie wat mij opvalt dan kan ik dat re-tweeten. Als er ruimte is, met wat commentaar. Maar het feit dat ik het re-tweet zegt maar één ding: het is mij opgevallen. Ik verbind er geen waardeoordeel of emotioneel label aan. Eventueel kan ik mijn mening over het onderwerp uitdiepen in een volgende tweet. Wederom is Twitter door de inherente eenvoud van het systeem Facebook de baas. En het is een open systeem. De gebruiker is vrij in toepassing en invulling van een dienst die maar één beperking kent: 140 karakters. Daarmee drukt Twitter, Inc geen stempel op Twitter, het product.

Leuk boek

De wereld van Facebook is een conservatief Amerikaanse, enge wereld. Dat blijkt uit de mensen die aangetrokken worden om in de board te zitten (zoals Ted Ullyot) en het blijkt uit de beslissingen die ze nemen als het om privacy gaat. Het blijkt uit de manier waarop ze vervolgens de pers te woord staan na een blunder en het blijkt uit kleine dingetjes zoals de ‘like’ button. Het blijkt uit de manier waarop ze de meest gruwelijke neo-nazistisch getinte holocaust ontkenners toestaan terwijl een groep borstvoedende moeders ge-banned wordt.

Toch is Facebook erg succesvol en een half miljard gebruikers kan het blijkbaar niet schelen dat hun foto’s, hun uitlatingen en hun video’s nu eigendom zijn van Facebook. Erger nog: veel kinderen leren hun eerste socialemedia stappen zetten op Facebook. Ik hou mijn hart vast want naar mijn mening is Facebook wel degelijk evil! Iemand de laatste tijd 1984 van Orwell nog gelezen? Leuk boek!