Mijn afkeer van Facebook is waarschijnlijk wel bekend. Helaas word ik bij iedere keer twijfelen toch weer bevestigd door iets wat mij de bedenkelijke denkwijze van Facebook’s makers aanduidt.

Zo is daar de “Vind ik leuk” knop van Facebook. Dit is een knop die je aan je website kunt toevoegen zodat anderen snel jouw stukje in hun nieuwtjesstroom op Facebook kunnen laten vloeien. Marketing-technisch heel handig, naam-technisch misselijkmakend.

alles leuk

“Vind ik leuk”. Bij Facebook vindt men blijkbaar alles leuk. Ik schrijf een stukje op mijn site over opkomend extreem rechts in Nederland en iemand kan dat alleen maar leuk vinden. Ik zet een video op mijn site van Stephen Fry die in bevlogen woorden de katholieke kerk ter verantwoording roept in zake hun seksuele dubbele moraal, en iemand kan dat alleen maar leuk vinden. Stephen Fry is vaak erg leuk maar nu was hij vernietigend scherp en emotioneel betrokken. Juist in dit geval dus essentieel: niet leuk.

koude rillingen

Je mag tegenwerpen dat Facebook leuk anders is dan Real World leuk. Prima. Dat is een argument. Maar het is een argument waar ik de koude rillingen van krijg. Het zijn dezelfde rillingen die ik bij veel Disney films krijg. Verhalen uit de klassieke literatuur, die inhoud en lef hebben, die niet altijd goed aflopen maar daarmee wel waarde krijgen worden met geweld platgeslagen en voorzien van een niet te pruimen zoete suiker laag. Kent iemand het werkelijke geschiedenis van Pocahontas nog? Aanzienlijk minder zoet en een kritiek op hoe koloniale machten met onderworpen volkeren omgaan. De klokkenluider van de Notre Dame? Zelfde idee. Victor Hugo liet zijn lezers op het einde huiveren. Hij zou zich in zijn graf omdraaien als hij het happy end van de Disney versie zou zien. Zo ook bij Facebook. Het leven is leuk, leuker, leukst. Facebook werkt aan de Disneyficering van het Internet.

zuurpruim

Wat een zuurpruim, zul je nu denken. Waarom zo negatief en opgewonden over iets wat je gewoon kunt accepteren en waar je je eigen interpretatie over kunt bijstellen. En bovendien, je zit niet eens op Facebook, waar bemoei je je mee. Wel, ik wind me hierover op omdat zoveel mensen wel gebruik maken van Facebook en het voor zoete koek slikken. Het woord ‘leuk’ of ‘like’ krijgt zo voor een half miljard mensen een vervaagde betekenis. Het gaat zoiets betekenen als ‘dit is mij opgevallen’ en dat is iets heel anders. Maar vooral: het geeft het denken achter Facebook weer. De wereld ge-brainwashed met het woord “leuk”. En die gedachte-machine is er één die met het grootste wantrouwen zou moeten worden beloond. Niet met een half miljard gebruikers!

geen stempel

En het kan zo makkelijk zoveel beter. Neem Twitter. Als ik daar iets zie wat mij opvalt dan kan ik dat re-tweeten. Als er ruimte is, met wat commentaar. Maar het feit dat ik het re-tweet zegt maar één ding: het is mij opgevallen. Ik verbind er geen waardeoordeel of emotioneel label aan. Eventueel kan ik mijn mening over het onderwerp uitdiepen in een volgende tweet. Wederom is Twitter door de inherente eenvoud van het systeem Facebook de baas. En het is een open systeem. De gebruiker is vrij in toepassing en invulling van een dienst die maar één beperking kent: 140 karakters. Daarmee drukt Twitter, Inc geen stempel op Twitter, het product.

Leuk boek

De wereld van Facebook is een conservatief Amerikaanse, enge wereld. Dat blijkt uit de mensen die aangetrokken worden om in de board te zitten (zoals Ted Ullyot) en het blijkt uit de beslissingen die ze nemen als het om privacy gaat. Het blijkt uit de manier waarop ze vervolgens de pers te woord staan na een blunder en het blijkt uit kleine dingetjes zoals de ‘like’ button. Het blijkt uit de manier waarop ze de meest gruwelijke neo-nazistisch getinte holocaust ontkenners toestaan terwijl een groep borstvoedende moeders ge-banned wordt.

Toch is Facebook erg succesvol en een half miljard gebruikers kan het blijkbaar niet schelen dat hun foto’s, hun uitlatingen en hun video’s nu eigendom zijn van Facebook. Erger nog: veel kinderen leren hun eerste socialemedia stappen zetten op Facebook. Ik hou mijn hart vast want naar mijn mening is Facebook wel degelijk evil! Iemand de laatste tijd 1984 van Orwell nog gelezen? Leuk boek!

0 Shares:
28 comments
  1. Beste Henk,

    Wat stoort je het meest? De enge conservatieve wereld van Facebook? Een wereld die zo op het eerste gezicht heel onschuldig lijkt? En dat lang niet iedereen zich hiervan bewust is? Zo ja, dan is Facebook net als de button like simpelweg onderdeel van de huidige wereld waarin we leven, werken, wonen. En deze wereld is inderdaad niet altijd even leuk. Als je het zo bekijkt is de button like een oppervlakkige duimpje in de lucht. Maar ik vraag me af of ik je zo goed begrepen heb.

    Silvia

    1. Hoi Silvia,

      Niet helemaal: wat mij stoort is de gedachtegang achter facebook. Deze gedachtegang blijkt iedere keer weer uit hun beslissingen, zoals ik in het stukje ook schrijf.

      Facebook heeft een doel met het verzamelen van alle informatie van gebruikers. Dat doel is geld verdienen. Op zich niks mis mee, Google doet dat ook. Maar met de personen die nu achter Facebook zitten is dat een eng idee. Jouw informatie wordt door deze mensen gebruikt om geld te verdienen. Mensen die in het verleden hebben aangetoond moreel enorm flexibel te zijn als het om hun carriere gaat (Zuckerberg, Ullyot).

      De dingen die bij Facebook aan de oppervlakte komen, de beslissingen die de gebruiker ziet, zijn als puisten die een ongezonde levenstijl aantonen.

      Dat dit de wereld is waarin we leven, werken en wonen is niet helemaal waar. Facebook is een vrije keuze: je kunt kiezen er wel of niet aan deel te nemen. Het leven is maar gedeeltelijk een keuze. Als Nederland straks een VVD-PVV-CDA regering krijgt blijft mij weinig over dan te emigreren maar dat is een aanzienlijk grotere stap dan Facebook verlaten! Hoewel die regering dan wel in lijn ligt met Facebook's 'regering' nu.

  2. Ik ben eveneens geen enorme fan van Facebook, maar 500 miljoen gebruikers betekent wel *iets*. Nu kan ik er voor kiezen het compleet links te laten liggen en me te laten leiden door berichtgevingen op andere, journalistiek gekleurde, sites of ik kies er voor wel vol in Facebook te stappen en proberen te begrijpen waar de kracht en het gevaar zit. Ik kies voor het laatste. Niet in de minste plaats omdat het beroepsmatig de beste keuze is.

    Wat betreft je opmerking over de Like knop, misschien doet het je deugd dat sinds vorige week de knop is uitgebreid met een reactie-mogelijkheid. Je kunt nu met de knop direct een reactie achterlaten. Hier heb je dus wel de vrijheid om te typen wat je wilt. Deze reactie komt in je newsfeed op Facebook, dus voor je volgers te zien.

    PS: Het inloggen via Twitter om hier te reageren werkte niet bij mij. De redirect na het toestaan op Twitter bleef hangen op jullie eigen site.

    1. Tsja, zo gaat dat altijd bij Facebook: eerst iets introduceren waar duidelijk hun gedachte uit blijkt. Die gedachte blijkt dan niet te stroken met de world at large, en dan veranderen ze het snel. Maar die eerste gedachte, daar gaat het om. Dat is de werkelijke Facebook. Kijk naar hun privacy blunders!

      1. Dus zaken als innovatie en voortschrijdend inzicht betekenen niets voor je? Verbeteringen/veranderingen in producten en diensten? Twitter had in den beginne geen @-functie, de retweet en hashtags bestonden niet. Deze zijn later, onder invloed van gebruikers, toegevoegd aan het arsenaal. Maakt dat het Werkelijke Twitter dan slechter? Omdat ze die elementen niet hadden?

        1. Nee, dat zie je niet goed. Gebruikers invloed op ontwikkelingen van producten vind ik van zeer groot belang. Ik heb 20 jaar in de IT gewerkt en ook nu is het hele tech gebeuren voor mij van groot belang. Zonder gebruikers input zouden we niet al die fantastische tools hebben.

          Het gaat om de gedachtegang die achter de eerste versie van een item zit. Bij Facebook is die gedachtegang mij te vaak een hele enge.

          Facebook komt vaak naar buiten met een product verbetering gevormd naar hun idee. Vervolgens steigeren de gebruikers en Facebook verandert het, grotendeels uit commercieel belang.

          Anders gezegd: Je kunt het symptoom (de button) behandelen, maar de ziekte (Facebook's denkwijze) blijft.

          1. Met zomaar een recent voorbeeld:

            Amazon Now Connects to Facebook, Suggests Gifts for Friends: http://bit.ly/cX5UZI

            Hoe meer je erover na gaat denken, hoe creepier het wordt… dat wel.

  3. Tja Henk, zo gaan er natuurlijk ook vanuit de FB gebruikers geluiden op om een dislike button in het leven te roepen. Ik snap niet helemaal waarom je zo hard valt over het gegeven van deze knop en er ook gelijk vanuit gaat dat hierdoor het woord leuk/like een verkeerde betekenis krijgt. Door te 'liken' kan je ook gelijk zien hoe andere mensen op een bericht reageren negatief of positief. En op FB kan je ook net als op twitter iets her-posten met je eigen commentaar erbij, dus wat is daar je punt? dit hele bericht lijkt een beetje op wat je ziet in de games wereld, fan boys van nintendo, playstation en xbox die elkaar (proberen) af te zeiken op niets zeggende onderwerpen. Als je stuk nou over de privacy was gegaan ok, maar nu komt het een beetje over als wij van twitter zijn beter want…

    Groet Ivo.

    1. Misschien heb ik wat teveel gehamerd op de 'like' button. Maar ik heb die gebruikt als een symptoom. Ik geef in het stukje wel degelijk andere voorbeelden met links van wat er mis is met Facebook. En wat het fan-boy gebeuren betreft: ik ben niet gauw fan van iets maar ben wel bereid iets te steunen en positief af te zetten tegen de concurrentie als ik denk dat het beter is dan die concurrentie. In dit geval vind ik Twitter inderdaad veel beter dan facebook en ik heb geen enkele moeite facebook 'af te zeiken'. Maar fanboy, nee. Ik zal nooit twijfelen ook twitter op de vingers te tikken als ik zie dat ze de fout in gaan.

      Henk

      1. Ik ben het op sommige punten eens als het gaat om de privacy, hier heeft FB idd een aantal grove fouten gemaakt, deels ook terug gedraaid maar ok. Helaas is internet natuurlijk link als het gaat om privacy. kan me een mini docu op ned3 herinneren waarin experts duidelijk maken hoe snel op internet gegevens op straat liggen (sorry weet naam niet meer). en vooral bij de jongere generaties zie je dat deze privacy grenzen steeds onduidelijker worden, want vooral de jongeren zetten alles op hun hyves of facebook. Ik zie je hierboven spreken over het commercieel belang wat bij FB zo groot is. Ik ben benieuwd hoe dit de komende tijd bij twitter vorm gaat krijgen, want die zijn heel druk bezig met te kijken hoe ze betere verdien modellen kunnen introduceren. natuurlijk willen ook zij gewoon geld verdienen uiteindelijk. dus wellicht over een aantal maanden een vervolg van jouw kant over twitter :)

        1. Zoals ik hierboven al ergens aangeef: ik ben geen fanboy. Op het moment vind ik Twitter de beste optie voor mijn socialemedia doeleinden. Maar zodra daar een serieus probleem schemert spring ik er net zo goed op! Reken daar gerust op. :-)

  4. "Mijn afkeer van Facebook is waarschijnlijk wel bekend. Helaas word ik bij iedere keer twijfelen toch weer bevestigd door iets wat mij de bedenkelijke denkwijze van Facebook’s makers aanduidt."

    Waarom heb je dan een Facebook share knop naast je artikelen?

      1. Sorry Henk, my bad :)

        Aan de andere kant: ook wel een beetje flauwe opmerking. En het moge duidelijk zijn dat jij de webmaster van ContentGirls niet bent :)

        1. Welnee, geeft niks. Heb wel eens een pijp-rokende, bebaarde dame gezien in Normandië. Had dus best een content girl kunnen zijn ;-)

          H.

  5. Hoi Henk,

    Geen idee of de emigratie van Facebook makkelijker verloopt dan Nederland verlaten ;-). Hoe dan ook. Met de enge conservatieve wereld bedoel ik niet alleen Nederland. Ik doel op de globalisering van de wereld en de invloed hiervan op het dagelijks leven. En eerlijk gezegd sta ik hier niet bij stil als ik inlog op Facebook. Ik denk meer mensen niet. Echter, het is goed om bij dit soort 'zaken' wat vaker stil te staan. Ook al is dat niet altijd even leuk.

    Silvia

  6. Misschien ben ik te pragmatisch ingesteld, maar dit zet toch totaal geen zoden aan de dijk? FB leest dit niet, laat staan dat het tot acties leidt. Het is niet meer dan een onderbuikgevoel van één individu, die je ter discussie kunt stellen. Waarom is deze subjectieve opvatting van de schrijver relevant als dit op geen enkele wijze leidt tot enige verandering in de huidige situatie online dan wel offline? Ik had gehoopt iets op te steken van dit artikel, maar behalve dat ik weet dat er één persoon ergens één volgens hem te funderen negatieve opvatting over FB er op na houdt, ben ik niets wijzer geworden. En dat is één wereld van verschil: FB, Twitter, etc., zij bouwen iets en sturen dat bij op basis van feedback. Soms wordt er vanuit offensieve en soms vanuit defensieve optiek ontwikkeld en bijgestuurd. Hoe het ook zij: Het is in beweging en beweging leidt tot iets.

    Een beetje nors sputteren dat de wereld een kant op gaat die jij maar eng vindt omdat je het om welke redenen dan ook niet kan of wilt overzien, leidt alleen tot stilstand, angst en frustratie. Wie de wereld vanuit één dergelijk oogpunt wil beschouwen, moet misschien dat maar gewoon in z'n eentje, achter de geraniums doen.

    1. Tenzij die persoon de socialemedia wereld al een poos zeer nauw volgt en doormiddel van links in het artikel zijn ideeën ondersteunt. Verder luister eens naar anderen in de podcast/social media wereld zoals Leo Laporte, Jason Calacanis en nog vele anderen, die zijn het met mij eens.

      Verder moet ik (helaas) herhalen: het gaat mij niet om de beweging, beweging is goed, ontwikkelen moet. Het gaat mij om de gedachte gangen die bij Facebook de beweging in gang zetten. De eerste versie van de beweging bij Facebook is bijna onveranderlijk een kwalijke beweging die dan aangepast wordt na kritiek van buiten. Het gaat dan niet om een beetje technische hakerigheid, het gaat dan om zeer twijfelachtige inschatting van menselijke normen en waarden. Het is de eerste versie van de beweging die hun werkelijke bedoelingen steeds verraadt.

      Dit stukje is zeker niet gebaseerd op slechts mijn mening, het is gebaseerd op een beweging(!) die ik in silicon valley zie, die aantoond dat ik niet de enige ben die Mark Zuckerberg en zijn consorten wantrouw.

    2. tegen een specifieke beweging zijn betekent toch niet direct tegen álle beweging zijn? En beweging betekent toch helemaal niet altijd vooruitgang. Beweging kan alle kanten opgaan en is al helemaal niet inherently good.

  7. Ben nog steeds geen fan van FaceBook maar lijkt erop dat ik er toch aan moet vanwege een nieuwe opdracht. Heb me er nog niet toe kunnen zetten een account aan te maken. En @Martijn 'dit zet geen zoden aan de de dijk', beetje kortzichtige opmerking. Moeten we dan allemaal maar ons mond houden? Dat jij zegt er niets van op te steken wil niet zeggen dat iemand dan maar achter de geraniums moet. Dat zijn pas enge uitspraken.

    1. Hoi Machteld,

      Nog steeds geen fan van facebook ;-). Wie niet waagt, wie niet wint. Gewoon uitproberen, denk ik. Je kunt met facebook heel makkelijk een eigen gezicht geven aan jouw pagina. En tuurlijk zet een account wél zoden aan de dijk. Ook al is het maar om een 'oprechte' mening te geven.

      Enge uitspraken ben ik ook geen fan van. Laat je daar inderdaad niet door uit het veld slaan enzovoort :-). Mooie dag voor jou.

      Silvia

    2. Hoi Machteld,

      Tsja, als vurig onafhankelijk schrijver heb ik het maar makkelijk. Ik kan gewoon zeggen "Facebook is evil" en er vervolgens m'n account verwijderen.

      Maar als je niet anders kan dan lijkt het me op z'n minst verstandig om te beseffen dat Facebook wellicht wat rommelig zou kunnen zijn met je privé gegevens. Zolang je dat beseft en daarbij dus goed uitkijkt wat je in je profiel zet is er wellicht niet zoveel aan de hand. Een gewaarschuwd mens telt voor twee.

      Ik heb dit stukje vooral geschreven omdat ik niet begrijp dat 500+miljoen mensen onnadenkend de kudde volgen en hun hele hebben en houden op Facebook zetten terwijl ik toch duidelijk haken en ogen zie. Blijkbaar zijn er ook genoeg mensen die heel gericht Facebook gebruiken als marketing tool en maar zeer summier hun privé leven delen.

      Succes,

      Henk

Comments are closed.

Dit artikel is 5.118 keer gelezen