Ambtenaar 1.0
Ambtenaar 1.0

Tsja, de overheid.. Dat is nou niet echt de sector waaraan je het eerste denkt als het aankomt op internetontwikkelingen. Het algemene beeld van de overheid wordt toch nog steeds bepaald door een stoffige ambtenaar die vooral druk bezig is met papierwerk. En dat is niet helemaal onterecht, moet ik eerlijk bekennen. De afgelopen jaren heeft de overheid ongelooflijk veel moeten inhalen als het aankomt op online informatie en dienstverlening. Nu nog steeds lopen met name gemeenten flink achter op de ontwikkelingen in de commerciële sector.

Monitor

Gelukkig komt hier langzaam maar zeker verandering in. Grote gemeenten als Amsterdam en Groningen bieden mooie portals en zogenaamde eLoketten aan, waarop je veel zaken vanuit huis kunt regelen. In de gemeente Groningen kan je op het eLoket zelfs direct chatten met iemand van de klantenbalie, als je er online niet helemaal uitkomt. Als je dan bedenkt dat er in 2000 (!) nog voorstellen op raadstafels lagen ‘om de website maar af te schaffen’, zie je dat men toch een heel eind is gekomen.

Met een beetje aansporing van de centrale overheid moeten nu ook de kleinere gemeenten er aan geloven. Op basis van de Webrichtlijnen zijn alle gemeenten verplicht om per 2010 goede online service te verlenen.

Dat die wetgeving er is, is mooi. Nog mooier is dat dit ook gecontroleerd wordt. De Overheid Monitor houdt continue bij welke gemeenten de beste online service aanbieden. Aan de hand van een lijst worden punten gegeven voor onder andere de toegankelijkheid van de site, de dienstverlening, transparantie en participatie. Hoe meer punten, des te hoger de gemeente eindigt op de ranglijst. Voor gemeenten met weinig punten een extra aansporing om wat hoger op de lijst te komen dus, want echt reclame voor je gemeente is het natuurlijk niet, als je onderaan bungelt.

Overheid 2.0

Initiatieven zoals de Overheid Monitor geven aan dat er binnen de overheid wel degelijk mensen zijn die heel bewust bezig zijn met het internet. Het wordt meer en meer als serieus medium gezien. En bij een serieus medium, horen serieuze ontwikkelingen. Het nieuwe buzzword onder internetambtenaren is, hoe kan het ook anders, Overheid 2.0. Precies, het broertje van Web 2.0, maar dan specifiek voor de overheid.

In feite verschilt het nauwelijks van Web 2.0. In plaats van service bieden aan passieve websitebezoekers die alleen langskomen om informatie op te vragen, richt men zich nu steeds meer op de actieve bezoeker, die wil meedenken, meeschrijven en ervaringen wil delen.

Inmiddels zijn op basis van deze nieuwe manier van werken al een aantal leuke initiatieven gestart. In de Friese gemeente Smallingerland kunnen inwoners meewerken aan de bouw van een nieuwe wijk. Via de website wijbouweneenwijk.nl kan iedereen ideeën indienen en discussiëren over de plannen.
Ook in gemeente Boskoop is men volop bezig. Een aantal maanden terug is hier een experiment gestart om via een wiki de inwoners mee te laten schrijven aan het beleid voor de nieuwe Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning).

Natuurlijk mag onze minister niet ontbreken. Minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen is online te volgen via Twitter. Een aantal keer per dag vertelt hij wat hij allemaal aan het doen is. Ik volg hem ook en ik moet zeggen, zo krijg je een beter beeld van de enorm drukke agenda van deze man. Daar kan je alleen maar bewondering voor hebben.

Netwerken

Al deze voorbeelden tonen aan dat er hard gewerkt wordt, maar we zijn er natuurlijk nog niet. Veel overheidsorganisaties zijn nog angstig over de gevolgen van de inzet van Overheid 2.0 en doen dus niks. Dit komt over het algemeen voort uit onwetendheid. Wat de boer niet kent..

Om toch in actie te komen en de overheid te informeren over de mogelijkheden van Overheid 2.0 zijn een aantal websites opgericht. Het netwerk Ambtenaar 2.0 is een community van enthousiastelingen die regelmatig borrels, evenementen en workshops aanbiedt. Dus, ben je werkzaam binnen de (semi-)overheid en geïnteresseerd in 2.0, dan is het een echte aanrader.
Zelf draag ik mijn steentje bij via Verse Overheid, een fonkelnieuwe website, deels nog in aanbouw, waarop ambtenaren en politici allerlei voorbeelden en informatie kunnen vinden over Overheid 2.0.

Het lijkt erop dat de ontwikkelingen in ‘overheidsland’ langzaam maar zeker in een stroomversnelling komen. Men ziet de noodzaak van het internet, waardoor steeds meer serieuze aandacht aan het medium wordt geschonken. Dus nog even, en we kijken online live mee met de debatten in de Tweede Kamer, discussiëren daarover op het aangrenzende forum terwijl we ondertussen voorstellen twitteren aan ons favoriete kamerlid die we vervolgens weer tijdens het debat naar voren zien komen. En het leuke is, dat is allemaal niet eens zo ingewikkeld.

0 Shares:
7 comments
  1. Wat vaak niet gerealiseerd wordt is dat met name de overheids monitor, ook beperkend werkt. Het komt regelmatig voor dat de oplossing die volgens de overheidsmonitor de beste is, in praktijk niet het meest prettig werkt voor de inwoner (de doelgroep!). Het gevaar bestaat dat overheden zich meer gaan richten op een hoge positie in de lijst van de overheidsmonitor, dan op gebruiksvriendelijkheid voor de inwoner.

    Het is zeker goed dat men zich bij overheden en semi-overheden meer en meer bewust wordt van het belang van een goede website. Bij de overheid wordt namelijk erg hard gewerkt aan het web, al jaren. Ook bij kleinere gemeenten. Vaak ligt het probleem meer bij het bestuurlijk draagvlak (=geld) dan bij de ambtenaren. Dus stoffig? Dat is wel heel erg achterhaald.

    (En wat betreft twitterende politici: ik zou dat als communicatieadviseur nooit adviseren. Maar dat ter zijde. En dat is niet omdat ik zo ouderwets ben, maar vanwege het risico dat aan één verkeerd geinterpreteerde oneliner kleeft.)

  2. Interessant artikel! Zeker mooi dat er van alles gebeurt, inclusief jouw eigen project. Ik vraag me wel af of het niet nog steeds slechts een klein clubje mensen is dat zich met het digitale bezighoudt en dat het nog wel járen zal duren voor de grote meerderheid ook 'om' is. Of ben ik nu te pessimistisch?

  3. Hi Nienke. Ik ben het zeker met je eens dat de monitor ook beperkend kan werken. Maar ik zeg altijd maar zo: als een gemeente de webrichtlijnen negeert, hebben ze sowieso een slechte website. Wat dat betreft is de monitor dus een mooie start en controlemiddel. Dat wil niet zeggen dat je als gemeente dus ook aan alle punten moet voldoen, maar in ieder geval aan belangrijke basispunten, met daarbij de ambitie uit te breiden.

    En ja, dat bestuurlijk draagvlak is inderdaad meestal het probleem. Alleen is er voor de 'gewone burgers' geen onderscheid. Het zijn allemaal ambtenaren.

    Natalie, je hebt in zoverre gelijk dat een groot deel van de bestuurlijke laag inderdaad nog 'om' zal moeten. Gelukkig komen er steeds meer (jonge) mensen die het belang van goed internetbeleid inzien en daarmee de conservatievere laag mee op sleeptouw nemen. En bovendien, ze zullen wel moeten in het huidige digitale tijdperk. Niets doen is inmiddels geen optie meer :)

  4. Interessant verhaal en leuk om te weten ook. Mijn eigen ervaring bij de overheid is dat het wel heel erg moeilijk is om de mensen die er al wat langer werken enthousiast te krijgen voor webontwikkeling. Zij zijn (sorry voor de stereotypes!) vaak toch een beetje ingedut, bang voor vernieuwing en cynisch. En dat kan bij dat kleinere groepje enthousiastelingen toch wel erg veel frustraties oproepen.

  5. Hi Charlotte,

    Er zijn inderdaad altijd dergelijke types, dat is helaas niet te vermijden. De vraag is vaak of deze mensen heel relevant zijn voor de (te starten) plannen en projecten. Vaak valt dat wel mee. Lastig is het wel, want je zult ze toch enigszins moeten betrekken.

    Meestal komen dergelijke reacties voort uit onzekerheid. Men is bang de eigen functie of zeggenschap te verliezen, want stel je voor dat zij eens overbodig zijn..

    Overigens is dat niet specifiek iets voor de overheid.

    Het is dus zaak de angst weg te nemen, waarbij je tegelijkertijd wel eerlijk blijft. Daarmee kom je een heel eind.

  6. De grootste uitdaging zit hem (althans, dat is mijn ervaring) in het zorgen dat de specialisten zich mede verantwoordelijk voelen voor de website. Zij moeten een nieuwe 'tweede natuur' krijgen, die zorgt dat ze niet alleen aan de folder in het rek denken als er iets wijzigt binnen hun vakgebied, maar ook aan de website. Juist aan de website.

    Annemarie, wat die lijst betreft heb je gelijk hoor. Wanneer een overheid laag op de ranglijst staat, dan is dat natuurlijk tekenend voor de digitale stand van zaken. Dan is het de hoogste tijd voor een nieuwe impuls. Maar communicatie is zo moeilijk in cijfers uit te drukken en dit soort lijstjes worden door het management gezien als DE manier. En dat wil wel eens botsen met het eigenlijke doel.

  7. @Nienke Helemaal mee eens. Op het moment voer ik een opdracht uit bij een gemeente waarbij we de plannen rondom het vernieuwen van de webite(s) uitwerken in een gezamenlijke interne wiki en Ning omgeving. Werkt goed, mensen krijgen zo meer het gevoel betrokken te zijn.

Comments are closed.

Dit artikel is 4.713 keer gelezen