The art of internet

De mooie en minder mooie kanten van het internet worden meestal in discussies besproken. Het stoort mij verschrikkelijk als mensen het over internet als ‘rioolputje van de samenleving’ hebben. Internet heeft veel moois te bieden. Het kan verwonderen, schuren en confronteren. Steeds meer kunstenaars gebruiken hun talent en vakmanschap om te laten zien wat met de data op internet mogelijk is, maar ook om tastbaar te maken wat de gevaren zijn. Of, zoals een enkeling doet, om een subversief doel te bereiken.

Google Street View als inspiratie

Onlangs werd de Opium verhalenwedstrijd gewonnen door Elske van Lonkhuyzen met een verhaal over een reis op Google Street View. De opdracht was het schrijven van een reisverhaal van maximaal 500 woorden met als thema ‘De Ontmoeting’. De jury vond het een leuk idee en bovendien goed uitgewerkt. ‘In dit korte verhaal wordt een wereld van nostalgie opgeroepen’, aldus de jury.

Ook dichter Erik-Jan Harmens vond daar zijn inspiratie voor het artikel “Op Google Street View zie ik een man in zwarte kleren en die man, dat ben ik” voor een prachtige ‘trip down memory lane’.

Google Street View was voor theatermaker Bert Hana de inspiratiebron voor de voorstelling #Alleman. Ter ere van het vijftigjarig jubileum van Bert Haanstra’s klassieker ‘Alleman’ over De Nederlander, wilde Hana via Google Street View een inkijk geven in de manier waarop we nu onze identiteit aan het herijken zijn. Dit leverde een prachtige, interactieve voorstelling met livemuziek op.

Spiegel van de digitale beeldenstroom

Kunstenares Céline Manz werkt met beelden die ze van het internet plukt. Manz wil de beeldenstroom, die ons dagelijks bereikt, benadrukken. Door te manipuleren, isoleren en te dupliceren, vormde ze het werk van modefotograaf Terry Richardson om tot wonderlijke patronen van lippen, tongen, huid en haar. Haar boek Hungry for Love is gratis te downloaden.

Download Hungry for Love: hungry_for_love_screen

Subversieve kunst

Paolo Cirio zoekt steeds de grenzen op om ons te confronteren met het (mogelijk) misbruik van onze gegevens op Facebook en Google.

In een eerder blog over internetvrijheid en privacy noemde ik al zijn project Face to Facebook.  Voor dit project ‘stal’ hij een miljoen openbare foto’s van Facebook en plaatste ze op een gefingeerde datingwebsite, waarop hij mensen op basis van hun gezichtsuitdrukking aan elkaar koppelde. Hij wilde tastbaar maken waar we Facebook toestemming voor geven: de opslag en het exclusieve gebruik van onze data. Het is anderen, dus ook Cirio, verboden de openbare foto’s te gebruiken. Dit project leverde hem een levenslange ban van Facebook op.

Ook Cirio heeft een project gebaseerd op Google Street View. Voor het project Street Ghosts heeft hij zonder toestemming levensgrote foto’s van mensen op Google Street View op dezelfde plaats waar de foto genomen was geplaatst. Omdat Google de foto’s van de het dagelijks leven van de bewuste mensen zonder hun toestemming gebruikt, vindt hij evenveel recht te hebben om het om te keren. Dat wil zeggen het zonder toestemming van Google plaatsen van de foto’s in de openbare ruimte. Hij vindt het onterecht dat Google copyright heeft op foto’s van de werkelijkheid en voelt zich vrij om ze voor kunst te gebruiken. Hiermee wil hij laten zien dat internet artistiek materiaal biedt, waarmee we onze samenleving kunnen becommentariëren en opschudden.

Spectaculair vind ik het project Loophole for All van Cirio. Weer gebruikte hij openbare data, waarvan officieel een groot bedrijf de eigenaar is.

Loophole for All heeft als strategie:” Hijack a Company in the Cayman Islands in four easy steps.”

Gemotiveerd door de economische onrechtvaardigheid dat grote offshore bedrijven via constructies zo min mogelijk belasting betalen en daarmee arme landen benadelen, wil hij gewone mensen de mogelijkheid bieden om van dezelfde trucjes gebruik te maken. Feitelijk een weg voor burgerlijke ongehoorzaamheid. De website biedt een vierstappenplan en tips om via certificaten e.d. dezelfde voordelen als de rijken te genieten. Ook dit project heeft gemaakt dat een aantal services, waaronder Paypal, voor Cirio niet meer beschikbaar zijn.

In de expositie over dit project toont hij het papieren spoor met prints van de documenten en het schema van de operatie. Het publiek kan ook ter plekke (vervalste) identiteiten van bedrijven kopen. Hiermee is ook de kunst installatie een subversieve actie.

Ik geniet van zulke kunst en sta open voor tips.