Iedereen kan schrijven, hoe ga je om met ‘schrijvers’?

Iedereen kan schrijven. Of beter gezegd: veel mensen denken dat ze kunnen schrijven. Een groot verschil, want de ene tekst is de andere niet. Hoe ga je als professioneel tekstschrijver om met de meningen van andere ‘schrijvers’, die helaas vaak je opdrachtgever zijn?

In mijn loopbaan als copywriter heb ik veel meegemaakt en ben ik ‘schrijvers’ die teksten beoordelen in alle soorten en maten tegengekomen. “Iedereen heeft groep 3 gehaald en kan dus schrijven”, een gevleugelde uitspraak van mij. Gechargeerd natuurlijk, maar het komt er wel op neer: de meeste mensen kunnen dan ook foutloos een zin op papier zetten (hoewel…). Een tekst is daarmee nog geen professionele tekst die de boodschap op de juiste manier overbrengt. En dat is juist wat professionele tekstschrijvers of copywriters onderscheidt van ‘de schrijver’.

Tip 1: Neem afstand van je eigen tekst

Een tekst die je in opdracht schrijft, is wat anders dan een boek of een gedicht. Die laatste twee zijn echt teksten van jezelf. Teksten die je in opdracht schrijft, zijn niet van jezelf. Ja, jij hebt ze geschreven, maar probeer de tekst toch te zien als een product dat je maakt samen met andere mensen. Het helpt je echt om opmerkingen van anderen objectief te bekijken en te verwerken. Je gaat merken dat je door afstand te nemen makkelijker delen van de tekst weghaalt en vervangt door goede alternatieven.

Tip 2: Niet boos worden

Rare tip, zul je denken, maar geloof mij: je zou niet de eerste zijn die pissig wordt op een ‘schrijver’. Kook je van woede om de starheid of non-argumenten van de ‘schrijver’? Blijf rustig en neem een professionele houding aan. Laat merken dat je begrijpt dat de tekst niet voldoet aan zijn of haar verwachtingen. Probeer vervolgens te ontdekken waar het probleem zit. Is het de tone of voice? In dat geval is herschrijven de oplossing. Of is het de boodschap? In dat laatste geval is het fout gegaan bij de briefing en ga je alsnog met elkaar aan de slag om de opdracht te definiëren.

Tip 3: Laat zien dat je weet wat je doet

Luister eerst goed naar wat de ‘schrijver’ te zeggen heeft over jouw tekst (of lees feedback op schrift rustig door). Ben je het niet eens met wat ze zeggen, geef dan goede argumenten voor gemaakte keuzes. Dat je schrijft volgens een bepaald copyconcept bijvoorbeeld (mits dat waar is), of dat je juist door creatief taalgebruik een boodschap kunt benadrukken en versterken. Zorg er wel voor dat je niet voor alle opmerkingen tegenargumenten opwerpt. Dingen waar je best mee kunt leven, voer je door en dan kun je los op zaken waar je je echt niet in kunt vinden. Pick your battles wisely (hierover later meer).

Tip 4: Help de ‘schrijver’

Vaak gaan mensen zelf in je tekst knoeien omdat ze eigenlijk niet zo goed weten hoe ze moeten verwoorden wat ze vinden. Wat ik vaak doe, is de ingevoegde zinnetjes goed bekijken en verwoorden wat de ‘schrijver’ bedoelt. Ik haat overigens de functie Wijzigingen Bijhouden, vooral als dat gedaan is door drie, vier of nog meer mensen, die ook weer in elkáárs wijzigingen knoeien. Maar goed, neem de ingevoegde tekst door en bekijk wat de ‘schrijver’ verwacht. Doe dat bij voorkeur samen met de opdrachtgever. En ga dan in géén geval ter plekke schrijven. Zeg dat je later met een nieuw voorstel komt en neem rustig de tijd.

Tip 5: Zoek naar balans

Deze tip kwam bij #4 al aan de orde. Soms kom je opmerkingen tegen waar je haren van overeind gaan. Leg de tekst even weg, en kijk er later nog eens naar. Vaak valt het de tweede keer best mee. Of in elk geval valt het mee met een aantal van de opmerkingen. Strijk over je hart en voer deze door. Want, zo behoud je – als je het slim aanpakt – de elementen in je tekst waar je voor de volle 100% achter staat. Dus wil je per se ergens aan vasthouden, geef dan op een ander punt toe. De meeste ‘schrijvers’ zijn allang blij dat je naar ze hebt geluisterd. Zoek dus niet alleen de balans in de tekst maar ook in de samenwerking.

Tip 6: Ctrl+N

Deze tip geef ik regelmatig aan schrijvers die vastzitten met een tekst die amper nog van zichzelf is en grotendeels herschreven door soms wel 4 andere ‘schrijvers’ (denk aan: marketeers, juristen, compliance mensen, producteigenaren). Start gewoon opnieuw. Ctrl-N en op dat witte vel eerst puntsgewijs op een rij zetten wat er in de tekst moeten. Vervolgens die punten structuren. Dit stem je af met alle partijen. Heb je een go, dan ga je pas opnieuw schrijven. Wedden dat je nog nooit zo snel een tekst hebt geschreven en dat die zo snel goedgekeurd is?

Wat als ‘echte schrijvers’ naar je tekst kijken

Tot slot heb je ook nog ‘echte tekstschrijvers’ die jouw teksten beoordelen. Professionele tekstschrijvers. Bijvoorbeeld eindredacteuren, creative directors of copycoaches. Deze mensen weten – als het goed is – waar ze het over hebben. Neem hun advies dankbaar aan en probeer je teksten te verbeteren.

Het enige nadeel is dat niet elke ‘echte tekstschrijver’ feedback geeft waar je echt wat aan hebt. Geeft de ‘echte tekstschrijver’ feedback die meer neigt naar regelrechte kritiek? Volg dan bovenstaande tips weer.

Heb jij wat aan deze tips? Of heb je zelf nog nuttige adviezen? Laat maar horen.