Big data zijn hot. Steeds meer gegevens – ook over jou en mij – worden opgeslagen in databanken. Sommigen benadrukken de onbegrensde mogelijkheden, anderen wijzen op de risico’s. Een paar voorbeelden ter overpeinzing.

Big data zijn bruikbaar voor allerlei toepassingen. Neem het CBS, dat er statistieken over ons land mee maakt. Het wil zo de administratieve last voor burgers en bedrijven verlagen; het hoeft immers minder enquêtes te houden. In plaats van samples van een paar duizenden heeft het CBS nu miljoenen gegevens in één keer. Via 20 miljoen loonstrookjes per maand – verkregen via de Belastingdienst – kan het bijvoorbeeld uitvinden wat we verdienen. Via 80 miljoen verkeerstellingen per dag weet het hoe bedrijvig we zijn. Via mobiele telefoongegevens is het forensenverkeer te meten. En met sociale media ons sentiment.

Een ander voorbeeld is de 30APPril van de Amsterdamse politie, die op Koninginnedag laat zien hoe druk het is in de stad*. De gegevens komen van gebruikers van de app zelf, die hiervoor overigens toestemming moeten geven. Daarnaast kaarten journalisten, lobbyisten en maatschappelijke organisaties belangrijke vraagstukken aan met hulp van big data. Zo maakt het project Out of Sight, Out of Mind het aantal drone-aanvallen en het type slachtoffers inzichtelijk.

Bedrijven en marketeers

Ook bedrijven en hun marketeers zien talloze toepassingen. Met gegevens van sociale media en gedrag op internet kunnen ze klanten gericht benaderen. Want steeds wanneer we een website bezoeken, online iets aanschaffen of een bericht versturen, laten we informatie over onszelf achter. Die vervolgens kan worden verwerkt, gekoppeld en geanalyseerd, zodat er uitgebreide profielen van ons ontstaan.

Daarnaast worden steeds meer apparaten en voorwerpen gekoppeld aan internet. Denk aan je OV-chipkaart of klantenpas. Maar ook aan gadgets als de Nike FuelBand: een polsbandje dat de hele dag door meet hoe energiek je bent. Of slimme thermostaten die via internet je energiegebruik doorgeven. En zo zijn er talloze andere voorbeelden. Makkelijk voor de gebruiker, maar ook voor de bedrijven achter de apparaten die eveneens toegang hebben tot de gegevens.

Wie is de baas?

Handig dus, big data. Prima ook als ze ons iets leren over de hoeveelheid verkeer of het effect van drones. Maar wat als het gaat om onze persoonlijke gegevens? Wat moeten we ervan vinden dat organisaties en bedrijven zoveel over ons weten? Het CBS, maar ook andere organisaties en bedrijven, bezweren dat de gegenereerde gegevens volledig geanonimiseerd zijn. Nike zal desgevraagd plechtig beloven dat het gegevens van de FuelBand nooit zal delen met bijvoorbeeld je zorgverzekeraar.

Maar wat als gegevens toch gebruikt worden voor zaken waarvoor we geen toestemming hebben gegeven? Of als ze in handen van kwaadwillenden vallen? Geanonimiseerde gegevens zijn ook weer te de-anonimiseren. Burgerrechtenorganisaties zoals Bits of Freedom strijden voor privacy op internet. Bijvoorbeeld door in Brussel te lobbyen voor nieuwe wetgeving die ervoor moet zorgen dat wij zelf de baas zijn over onze gegevens.

Maar het is belangrijk zelf ook stil te staan bij alle data die we produceren – en wat daarmee gebeurt. Doen we dat genoeg? Of zien jullie geen reden tot zorgen?

(Inspiratie voor deze blogpost was de bijeenkomst Big Data Kansen voor Communicatieprofessionals tijdens de Big Data Week Utrecht 2013, waar overigens vooral de voordelen centraal stonden.)

*In overleg met telecombedrijven is de druktemeter last minute uit de 30APPril gehaald. Die vreesden dat het 3G-netwerk hierdoor overbelast zou raken.

 

 

 

 

0 Shares:
6 comments
  1. Ik denk dat als je gaat kijken naar hoe dit verweven is met gebruik van een aantal dingen dat mensen er eigenlijk niet heel goed meer bij stil staan. Neem nou bijvoorbeeld Google dat met Android een "gratis" besturingssysteem voor smartphones levert, niets is gratis aangezien zij de advertenties (en zo hun inkomsten) beter kunnen toe spitsen op de wensen/voorkeuren van de gebruiker (wij dus).

    Ik lees overigens wel steeds vaker dat mensen wat bewuster kijken naar dingen, zo kan je bij Android zien welke rechten/machtigingen een app allemaal vraagt voor je hem installeert, voor dat ze iets doen. Mensen stellen meer vragen over de noodzaak en reden achter die specifieke rechten.

    1. Ben het met je eens dat gratis een relatief begrip is. Dit plaatje ken je misschien wel: http://www.ethannonsequitur.com/wp/wp-content/upl….

      Overigens denk ik dat mensen hier nooit goed bij stil hebben gestaan, omdat het gebruik van big data een heel nieuw verschijnsel is. Daarover moeten we nog een bewustzijn, regels en wetten ontwikkelen.

      1. Ik moet eerlijk zeggen dat ik bij de mensen om me heen meer het idee krijg dat ze geen zin hebben om zich erin te verdiepen wat het voor ze betekend dan dat ze zich er niet van bewust zijn.

        1. Klopt wel: liever lui dan moe :) Maar ook al zijn we ons er ergens wel bewust van, misschien zijn we nog niet bewust genoeg…

    1. Klinkt interessant. Misschien goed om er aandacht aan te besteden, als het boek uitkomt.

Comments are closed.

Dit artikel is 4.756 keer gelezen