Kinderen weggooien met badwater is meestal een slecht en vaak zelfs een onwettig idee. Toch is dat exact wat de OPTA en de EU in gezamenlijkheid doen rondom de cookiewetgeving. Het mag dan de bedoeling zijn om de privacy te beschermen, wat het vooral doet is de gebruikerservaring van – in elk geval het Nederlandse deel van het web – verpesten en een deel van het web onbezoekbaar maken. Dag badwater en oh, dag kind…
Laat ik allereerst benadrukken: ik ben vóór bescherming van de privacy. Ik vind niet dat iedereen zomaar alles van mij hoeft te weten op elk moment en ik vind ook niet dat iedereen die daar zin ‘an heeft die informatie dan moet kunnen gebruiken op een manier die hem zo uitkomt.
Duidelijk?!
Maar, privacy is geen 1/0-stand. Het is geen switch die je aan of uit kunt zetten, waarna je gedekt bent. Het is geen simpele zwart-wit/kwestie, maar een met allerlei nuances en lastige aspecten, waar je zelf – ja jij – een belangrijke rol in speelt.
Wat is het ook alweer?
Maar goed, die cookiewetgeving: sinds dit jaar zijn alle websites die meer dan functionele cookies gebruiken (cookies die ervoor zorgen dat de website überhaupt werkt zoals het moet werken) verplicht om mensen daarover te informeren en om hen in staat te stellen die cookies uit te zetten. Dit zijn Europese regels die lokaal voor interpretatie vatbaar zijn. In een aantal landen is het namelijk voldoende om dat eerste te doen: informeren. In Nederland niet, hier moeten mensen die cookies ook uit kunnen zetten. Da’s meteen een stuk ingewikkelder. Veel publishers hebben er dan ook voor gekozen om de implementatie van deze wet simpel te houden: of de bezoeker gaat akkoord, of de bezoeker kan de website niet gebruiken.
SP Kamerlid Sharon Gesthuizen noemt dat ” klantje-pesten” en vindt het niet kunnen dat mensen die geen cookies willen accepteren, ook een deel van het internet niet langer kunnen gebruiken. Gesthuizen zegt over site-eigenaren:
“Ze balen ervan dat ze niet meer ongestoord data over hun bezoekers mogen verzamelen en doorverkopen aan derden. Daar gaat veel geld in om. Ik begrijp dat het vervelend is als een regel je bedrijf of organisatie ervoor zorgt dat je minder geld verdient, maar internetgebruikers hebben ook het recht om niet gevolgd en vergeten te worden op het internet. Dat is de belangenafweging waar ik als Kamerlid voor sta.”
Sharon Gesthuizen is even de nuance een beetje kwijt. Da’s niet erg kind. Ik help je wel.
Pants on fire
Het beeld dat zij schetst van de evil publisher die op slinkse wijze gegevens los probeert te peuteren van zijn bezoeker is daadwerkelijk stemmingmakerij. Natuurlijk moeten site-eigenaren geld verdienen. Het is heel simpel: de content die jij gratis consumeert is natuurlijk helemaal niet gratis. Die wordt gehost op een server, waarvoor moet worden betaald. Die wordt geschreven door mensen die daar tijd aan besteden – en in sommige gevallen graag salaris ontvangen. Die wordt onderhouden door techneuten die ook gewoon een hypotheek moeten betalen. Die wordt ontworpen door designers die niet van lucht kunnen leven.
Om geld te kunnen verdienen aan je content kun je natuurlijk gewoon geld vragen aan je bezoekers, zoals een aantal kranten dat doet. Prima. Als dat voor je werkt, dan moet je dat vooral doen. Een andere manier om je site te gelden te maken is door het tonen van advertenties. Ook prima, althans wat mij betreft, want dat is dan de prijs voor gratis content.
Gratis content is niet gratis
Laat ik van mezelf en van 42bis uitgaan. Zo uniek zijn wij niet en er zijn vast heel veel sites zoals die van ons.
Aan deze website werken meer dan 100 mensen: die schrijven, doen eindredactie of onderhouden en ontwikkelen de site in algemene zin. Wij draaien Google ads en gebruiken Google analytics om het bezoek te meten en (anoniem) gedrag van de bezoekers te doorgronden.
We gebruiken die informatie dan weer om de site te optimaliseren voor onze bezoekers – in de hoop meer bezoekers te krijgen – en om te meten hoeveel bezoeker er zijn, om in staat te zijn advertentieruimte te verkopen. Die inkomsten gebruiken we dan weer om in de site te investeren, maar ook om gewoon de basale kosten van het draaien van een dergelijke website te kunnen dragen. Zo kunnen we wél een leuke site hebben, de content wél gratis blijven aanbieden en de site ook wél blijven ontwikkelen zodat het kan blijven bestaan.
En natuurlijk zijn er site-eigenaren die dingen doen die ook wat mij betreft ernstig inbreuk maken op de privacy. En dat mag van mij ook best gepareerd worden. Maar het overgrote deel van de websites doet dat helemaal niet.
Het werkt niet
Dat beeld van Gesthuizen is dus onterecht en ongenuanceerd. Maar erger nog, het middel – de cookiewet – werkt geen verbetering van de privacy in de hand, maar vooral een verslechtering van de gebruikerservaring van de websurfer.
Tonnen mensen hebben inmiddels al extensies en plugins in hun browser geïnstalleerd om de cookiemeldingen automagisch te accepteren. Zijn ze zich nu bewuster van hun privacy en wordt die beter bewaakt? Nee!
Een ander deel van de mensen accepteert – licht geïrriteerd – handmatig de cookies, zonder ooit een blik te werpen op waar het eigenlijk over gaat. Zijn ze zich nu bewuster van hun privacy en wordt die beter bewaakt? Nee!
Nog een deel raakt van de meldingen in paniek en weigert ze te accepteren, zonder enig idee te hebben waar het eigenlijk over gaat. Zijn ze zich nu bewuster van hun privacy en wordt die beter bewaakt? Nee!
En dan heb je nog het deel dat wél uitgebreid leest, heel bewust is van wat alles wat ze lezen betekent en een weloverwogen keuze maakt. Ik ken er geen, maar weet zeker dat er een paar rondlopen. Ze zijn echter de minderheid. Is hun privacy nu beter gewaarborgd? Niet perse. Over het algemeen zijn dit de mensen – verwacht ik – die zich sowieso al bewust waren van eventuele risico´s en allang maatregelen hadden genomen om zich te wapenen tegen wat zij zien als een inbreuk op hun privacy.
Privacy is een belangrijk goed. En privacy staat absoluut onder druk. Het is een van die zaken waar we – sinds de komst van internet – zeker weer extra aandacht aan moeten besteden. En als ik zeg “we” dan heb ik het ook over jou. Jij moet iets vinden van je privacy en maatregelen nemen die passen bij jouw beeld van wat die privacy is. Je moet óók geïnformeerd worden door partijen over hoe jouw gegevens gebruikt worden en op welke manier. Maar de cookiewetgeving levert dat allemaal helemaal niet op en dwingt een internet af dat irritant is om te gebruiken, maar geen internet dat meer privacy biedt.
Luie en ruime Sharon
Sharon Gesthuizen mag natuurlijk vinden wat ze wil, maar ik herken me niet in het door haar geschetste beeld. Ik vind haar formulering lui en ze laat ermee het idee ontstaan en bestaan dat site-eigenaren structureel inbreuk wensen te maken op jouw privacy. Dat is onterecht en pertinent niet waar. Ze formuleert ook ruim genoeg om het gevoel te laten ontstaan dat de cookiewetgeving een beter beschermde privacy oplevert, terwijl toch zelfs Stevie Wonder kan zien dat dit niet het geval is. En laat ik benadrukken dat ze daarin niet alleen is. Het zou fijn zijn als de jongens die dit soort onzin bedenken én propageren zich wat meer zouden verdiepen in de materie. Het zou nog fijner zijn als diezelfde jongens gewoon overtreders van privacy-regels zouden straffen in plaats van een generiek non-decreet uitvaardigen waar iedereen en z’n tante last van heeft.
Ja, dat kost wat meer tijd en inzet. Maar het levert dan ook op wat je wilt: een schoon kind en vies badwater.
8 comments
Goed artikel, sluit me er bij aan!
Hier kan ik me helemaal in vinden Xaviera! Dit is nou typisch een voorbeeld van een wet die zijn doel ver voorbij streeft. Gelukkig wordt er al driftig aan de stoelpoten van de cookiewet gezaagd. Minister Kamp schreef op 20 december in een brief aan de Kamer dat de wet zo zou worden toegepast, dat cookies voor websitestatistieken zoals Google Analytics zonder expliciete toestemming mogen worden geplaatst. En vandaag las ik op Nu.nl dat de Kamer een einde wil maken aan pop-ups als gevolg van de cookiewet. Een goede zaak: de gebruiksvriendelijkheid van het internet werd er niet beter op met al die vervelende pop-ups!
Goed stuk. Waar ik me vooral druk over maak is dat jan-en-alleman blijkbaar een afzichtelijk stuk javascript moet gaan gebruiken om actief om toestemming te vragen. Ik vind dat hinderlijk en onbeschoft om elke keer weer zo'n popup voor mijn bakkes te krijgen. Maar wat ik het ergste vind is dat deze en gene er even geen rekening mee houd dat ik een website ook wel eens op een telefoon bekijk en dat de dialoog dan meestal onleesbaar is of veel te breed. Met allerlei hinderlijk geveeg tot gevolg en mijn raad om ook een vergrootglas mee te nemen om de nu microscopisch kleine tekst te kunnen lezen… Of de button te kunnen raken met mijn worstevingertjes.
Waar het echt de functionaliteit dwarszit is bij sommige aggregators. Het meest sprekende voorbeels is wel paper.ly dat bij het merendeel van de Nederlandse site in plaats van een teaser een halverwege afgebroken mededeling over cookies laat zien. En bedankt heh.
Kortom: als je nu ECHT onze privacy wilt verbeteren wijs dan als Nederlandse overheid op het bestaan van plugins die de werking van cookies indammen. Of laten zien wat de reikwijdte is van het ongebreideld gebruik maken van tracking cookies. Daar is echt een mooie plugin voor.
Het domste is, dat elke browser de optie biedt om periodiek de cookies te verwijderen. Niemand die daar nog op wijst en het is genoeg om het gros van de tracking op een verkeerd spoor te zetten.
Kennis van de software die je gebruikt, daar is een grote investering in voorlichting voor nodig. Ik zeg niet dat je source code moet kunnen lezen, maar lees de gebruikersvoorwaarden, het Help menu en #dtv als je iets niet snapt.
Volgens mij moet de OPTA, de privacywaakhond, prima in staat te zijn om websites te crawlen op dubieuze cookies. Mijn complottheorieknobbel jeukt… dankzij deze wet zal de algemene visie van de burger betreffende het belang van privacy juist afnemen en wie wint er daardoor dan precies?
Comments are closed.