De vrijheid die het internet heet

Doodsbang zijn ze van de vrijheid die het internet heet. Overheden, filmmaatschappijen, de muziekindustrie, de uitgeefwereld.  Allemaal even angstig voor het digitale wilde westen. Allemaal overhoop gegooid door die nieuwe wereld waar zij niet langer de baas zijn. Bang en gevaarlijk, want een kat in het nauw maakt nu eenmaal rare sprongen.

Wie het nieuws over internet een beetje volgt kan het niet ontgaan zijn: de vrijheid van het web staat ernstig onder druk. Wetgeving waarmee sites – zonder tussenkomst van de rechter – op zwart kunnen worden gezet, inlichtingsdiensten die – zonder daarvoor verantwoording af te leggen – jouw informatie opvragen en gebruiken, providers die voor hun gebruikers – net als in China – sites moeten blokkeren. Onze digitale vrijheid ligt onder vuur en de meeste van ons weten niet eens dat er met scherp wordt geschoten.

Geen belang bij vrijheid

En wie zijn al die mensen die het web willen reguleren, controleren en beheersen? Het zijn partijen die geen belang hebben bij vrijheid van informatie. Die domineren door controle over kennis. Partijen die altijd hun geld hebben verdiend of macht hebben vergaard doordat jij en ik minder wisten dan zij.

Rechten

Want vergis je niet, de huidige aanvallen op het internet gaan niet over het downloaden van liedjes of films of het kopiëren van boeken (voorlopig is het downloaden zelf in Nederland gewoon nog legaal). Dat is slechts een irrelevante stap bedoeld om af te leiden van waar het echt om gaat: jouw en mijn basale rechten en mogelijkheden tot het vrij uitwisselen van informatie.

Wetgeving zoals SOPA, PIPPA, ACTA, CISPA (Google het als je geïnteresseerd bent) lijken zich te richten op auteursrechtenschending, maar de glijdende schaal waarop ze zich begeven is zelfs voor Stevie Wonder duidelijk te zien. Want wie garandeert dat het daar stopt? En hoewel ze stuk voor stuk struikelen en zelfs door rechters worden afgewezen, blijven ook steeds nieuwe vormen van censuur bedacht.

Kind, badwater

Toen megaupload.com uit de lucht werd gehaald, werden niet alleen bestanden die inbreuk maakten op auteursrecht offline gehaald, maar er werd voor het gemak even vergeten dat de site ook werd gebruikt door journalisten om bestanden uit te wisselen.

Het idee om anoniem surfen onmogelijk te maken door TOR-achtige software (ook te vinden op Google) te verbieden, heeft niet alleen impact op mensen die de nieuwste Hollywood-films uitwisselen, maar ook op surfers (journalisten, bloggers) uit onderdrukkende regimes, die anoniem surfen omdat hun leven er vanaf hangt.

En zo worden kind en badwater vernietigd, met als doorzichtig excuus de bescherming van het auteursrecht.

The times they are a changing

Toen ooit de auto werd uitgevonden en paard en wagen verving als vervoermiddel, verloren veel koetsiers hun baan. Vervelend, maar de enige oplossing voor deze mensen was om te innoveren, misschien wel te leren autorijden en in elk geval zichzelf te vernieuwen. Chauffeurs aanklagen en auto´s proberen te verbieden was in elk geval geen optie. En hadden ze dat toen met succes gedaan, dan hadden we misschien minder files gehad, maar Utrecht / Amsterdam ook niet in een half uurtje kunnen redden.

Vertraging

Het internet is nog lang niet uit ontwikkeld en de impact die het zal hebben op onze maatschappij nog niet lang niet uitgekristalliseerd. We leven in de begingtijd van wat het web voor de wereld zal betekenen. Die vooruitgang is niet te stoppen, maar er wordt wel keihard aan gewerkt om die vooruitgang te vertragen. Laat het alsjeblieft niet gebeuren. Zodat je over een paar  jaar tegen je (klein)kinderen kunt zeggen dat je voor hun digitale vrijheid gevochten hebt. Via Skype kun je dat dan vertellen, zonder te worden afgeluisterd, zonder elke 10 seconden reclame én via je eigen telefoonprovider, terwijl op de achtergrond de televisie je vertelt dat weer een dictator het veld moest ruimen, na een oproep tot protest op Twitter.

Deze column verscheen eerder in Tekstblad