Ik blog, jij blogt, wij… schrijven een column?

Een tijd geleden werd ik gevraagd een blog te schrijven over een social media event waarvoor ik een gratis toegangskaart had gewonnen. Toen de organisator het blog had gelezen, stuurde ze me het bericht “Joh, je hebt er gewoon een column van gemaakt!” Had ik niet aan de verwachting voldaan? Of was het juist een compliment? Ik dacht er even over na en vroeg me af: wat is eigenlijk het verschil tussen een blog en een online column?

Even wat geschiedenis

Voor wie er zin in heeft, even een stukje geschiedenis. De Nederlandse grondlegger van de column is Simon Carmiggelt (1913-1987). Hij schreef ‘cursiefjes’ in Het Parool: schuingedrukte stukjes, afgedrukt in een kolom, waarin hij op humoristische en scherpzinnige wijze een alledaags onderwerp onder de loep nam. Het woord weblog werd in 1997 voor het eerst gebruikt door Jorn Barger, waarna het woord de benaming werd voor de online dagboeken die in de jaren ’90 hun opkomst maakten. Online specialist Peter Merholz maakte er in 1999 op zijn weblog een woordgrapje over en schreef ‘we blog’. De afkorting blog was geboren.

Column vs blog

In de oorspronkelijke betekenissen, die overal op het web te vinden zijn, zijn de verschillen tussen een column en een blog eenduidig. Een column staat in een dag- of weekblad , een blog staat op het web. Een column wordt geschreven door een gerenommeerd columnist, verbonden aan het betreffende blad, een blog kan door Jan-en-alleman worden gestart. Een column gaat over onderwerpen uit de actualiteit, een blog over persoonlijke belevenissen. Een column heeft diepgang en een beschouwend karakter, een blog beschrijft (v)luchtige, alledaagse momentopnamen. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Etiket

Op het eerste gezicht lijken deze definities te zeggen dat een column iets intellectueels is en een blog een persoonlijk bagatel. En iedereen die regelmatig blogs leest weet dat dat laatste onzin is. De oorspronkelijke betekenissen kloppen dus niet meer. Strikt genomen is het zo dat een column een op zichzelf staand artikel is over een afgebakend onderwerp, en een blog een reeks teksten over de ervaringen van de schrijver in een bepaalde situatie. Maar blogs zijn er tegenwoordig in alle soorten en maten, en met verschillende functies. Ik lees vaak diepgaande blogs over actuele politieke, maatschappelijke en kunstzinnige onderwerpen, die zeker niet onderdoen voor teksten met het etiket ‘column’. En als een blog vooral over alledaagse situaties zou gaan, dan kan Simon Carmiggelt zelfs als de oervader van het vroege blog worden gezien.

Papier vs digitaal

De betekenissen van de termen column en blog zijn dus aan het vervagen. Of lopen tegenwoordig door elkaar. En dat kan ook niet anders. Het verschil bepalen tussen een column en een blog is ongeveer hetzelfde als tussen een handgeschreven brief en een e-mail, of een postkaartje en een tweet: het zijn twee tekstvormen uit totaal verschillende tijdperken. De column is een uiting die is ontstaan in papieren media, in een tijd dat het internet (voor consumenten) nog niet bestond. Logisch dus dat columnisten destijds als zogenaamde ‘echte’ schrijvers werden gezien, terwijl bloggers in het begin toch vooral een produkt waren van een technologische ontwikkeling die met argusogen werd bekeken.

Wat schrijf ik?

Het blog is de laatste jaren vooral een medium geworden dat we gebruiken om te laten zien wat we kunnen, weten en/of willen delen. En dat doen we in de meest uiteenlopende vormen. Zo schrijft Contentgirls-blogger @rickevers zowel scherpzinnige stukjes over de Nederlandse politiek, als humoristische beschouwingen over zijn overhemdentick. En @robertkeizer gebruikt zijn blog naast het spuien van persoonlijke ergernissen ook voor het publiceren van fictieve proza. Zelf geef ik de stukjes op mijn blog geen specifieke naam. De vorm hangt af van waar ik zin in heb. Of wat het beste bij het onderwerp past. Toch behoefte aan rubriceren? Dan schrijf ik columns, dagboeken, proza, verhalen. Net als veel andere bloggers. Tegenwoordig zijn we, zoals blogger Des het verwoordt, eigenlijk allemaal manusjes van alles. Dus om het overzichtelijk te houden: ik schrijf vooral teksten. Wat schrijf jij?